آرشیو پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۱، شماره ۵۰۶۸
تمدن ایرانی - اسلامی
۱۵

مبانی عرفانی هنر و معماری اسلامی

حسن بلخاری قهی

دفتر اول مجموعه «مبانی عرفانی هنر و معماری اسلامی» در بخشی حکمی به بررسی و تبیین اصول وحدت وجود و وحدت شهود در ادیان و حکم می پردازد. ادیانی چون مسیحیت، هندوئیزم و اسلام و ح‍ک‍می چون حکمت یونانی و حکمت اسلامی.این مبحث تا آنجا پیش می رود که به اصل تجلی یعنی سریان نور وجود در مراتب حضور و ظهور می رسد و از تجلی به مراتب و از مراتب به خیال و از خیال به تصویر آن در گستره هنر اسلامی (قوس نزول) و از آن به رمزگشایی عالمی که این هنر راوی آن است (قوس صعود) تسری می یابد که این مبحث به صورت مبسوط در این اثر بررسی شده است.وحدت شهود بحثی است که نویسنده آن را از دیدگاه علاءالدوله سمنانی، شیخ احمد سرهندی به بررسی گرفته است، در این میان مباحث تجلی و انوار الهی پایان بخش این کتاب است که در آن به مباحث اشراقی و تجلی آن در هنر و معماری اسلامی پرداخته است.نتایج نهایی تحقیق و آنچه به صورت مطالعات تطبیقی به دست آمده است کمک است به بسط بحث در سایر ادیان و مذاهب که تجلی گاه انوار الهی بوده اند. در بخش دوم این اثر مولف به کیمیای خیال در فرهنگ و هنر اسلامی می پردازد.این اثر اخیرا به همت انتشارات سوره مهر به چاپ دوم رسیده است.