قطارهای تندروی ژاپن یا شینکانسن (Shinkansen) که به خاطر سرعت زیادشان با نام قطار گلوله ای هم شناخته می شوند، شبکه ای از قطارهای پرسرعت هستند که با حداکثر سرعت 240 تا 300 کیلومتر در ساعت حرکت می کنند. سال 2003، یکی از قطارهای مغناطیسی این مجموعه توانست رکورد جهانی 581 کیلومتر در ساعت را به خود اختصاص دهد.

قطارهای شینکانسن از جریان متناوب الکتریسیته 25 هزار ولتی خطوط قرار گرفته در بالای سر خود استفاده می کنند. انرژی الکتریکی مذکور بین بخش های مختلف سامانه محرکه قطار توزیع می شود. خطوط ریلی این قطارها با خطوط ریلی قطارهای معمولی همان مسیر متفاوت است و به این ترتیب کندی حرکت سایر قطارها، خللی در کار قطارهای شینکانسن وارد نمی کند.

این شبکه ریلی، شلوغ ترین شبکه ریلی جهان است و هر ساله میلیون ها نفر توسط آن جابه جا می شوند. در خطوط ریلی بین دو ابرشهر ژاپن یعنی توکیو و اوزاکا، بیش از 13 قطار تندروی مغناطیسی حرکت می کنند.

قطارهای شینکانسن از نظر زما ن بندی از نظم بسیار بالایی برخوردارند. گزارش اداره حمل و نقل ریلی ژاپن در سال 2003 حاکی از آن بود که تفاوت زمان واقعی حضور قطار در ایستگاه و جدول زمان بندی، از شش ثانیه تجاوز نمی کرد. این تاخیر در بردارنده همه حوادث طبیعی، انسانی و اشتباهات روی داده است که البته در نوع خود بسیار ایده آل است.

قطارهای شینکانسن در طول 45 سال فعالیت خود، 7 میلیارد نفر را جابه جا کرده اند. جالب اینجاست که با وجود زلزله ها و توفان های متعددی که در ژاپن وجود دارد، تاکنون هیچ تلفات انسانی به خاطر از ریل خارج شدن یا تصادف وجود نداشته است.

ساخت و راه اندازی قطارهای سریع السیر بسیار هزینه بر است و قطارهای شینکانسن نیز از این قاعده مستثنا نبوده اند. با این حال، این شبکه حمل و نقل، تاثیر مثبت زیادی بر اقتصاد ژاپن داشته است. استفاده از قطارهای شینکانسن به جای حمل و نقل معمولی، سبب 400 میلیارد ساعت صرفه جویی در زمان و 500 میلیارد دلار صرفه جویی در هزینه حمل و نقل می شود.