سیستم بانکداری کشور بر اساس آنچه شورای نگهبان سیستم بانکداری اسلامی اعلام کرده عمل می کند اما در عمل ضوابط بانکداری اسلامی رعایت نمی شود. در این راستا مهم ترین عامل نرخ بهره ثابت است که عدم اسلامی بودن نظام بانکداری را مشخص می کند. بنابراین با وجود تلاش هایی که برای اسلامی شدن سیستم بانکداری در کشور صورت می گیرد اما سیستم بانکی ما تفاوت زیادی با سیستم بانکداری سرمایه یی ندارد و همان ضوابط و شرایط بانکداری سرمایه یی بر آن حاکم است و بانک ها بیشتر به دنبال معاملات سوری، سود و معاملات غیرتولیدی هستند و این در حالی است که تسهیلات باید به بخش کشاورزی، صنعت و همچنین عقود اسلامی تعلق بگیرد. نرخ بهره ثابت در سیستم بانکی ربا محسوب می شود و بانکداری اسلامی نتوانسته این معضل را حل کند. دولت هم بارها اعلام کرده که به دنبال تحول در نظام بانکی است اما غیر از برخوردهای تبلیغی و تحت کنترل گرفتن بانک ها و فشارهای جانبی بر بانک ها عملانتوانسته کاری انجام دهد. از سوی دیگر تسهیلات بسیاری توسط بانک ها در اختیار اقتصاد کشور قرار داده شده که موجب بدهی دولت به بانک ها شده است به گونه یی که دولت از بزرگ ترین بدهکاران بانکی به حساب می آید و مشکلاتی را برای نظام بانکی ایجاد کرده و مشکلی را از دوش آن برنداشته است. در واقع بی اختیار بودن بانک ها و عدم استقلال بانک مرکزی از دیگر مشکلات سیستم به شمار می رود چرا که دولت بیش از اندازه در سیستم بانکی دخالت می کند و نظام دستوری در بانک ها به اوج رسیده است. دخالت در تعیین نرخ سود تسهیلات، برداشت های غیرقانونی از منابع بانک ها و... نشان از عدم استقلال بانک مرکزی و دخالت های بیجای دولت دارد. بانک مرکزی در سیطره دولت درآمده است. یکی دیگر از نمونه های دیگر دخالت دولت در امور بانک ها پرداخت تسهیلات به طرح های زودبازده بوده که باعث انحراف منابع شد و همچنین بازگشت اعتبارات زیر سوال رفت. در چنین شرایطی دولت باید از دخالت در امور بانک مرکزی پرهیز کند و اجازه دهد بانک ها بر اساس مقتضیات و شرایط واقعی کشور تصمیم بگیرند.

کارشناس امور با نکی