اما در دوره دوم متوسطه که تحصیل در آن اجباری نیست و دانش آموزان معمولابالای 15 سال سن دارند، به ویژه در شرایط بحران اقتصادی که بیکاری یکی از نتایج مخرب آن است، آموزش های فنی و حرفه یی برای دانش آموزان مفید و ضروری است. یکی از مشکلات جوانان در تمام دنیا و حتی کشورهای توسعه یافته بیکاری است. در گزارش سال 2012 یونسکو با بیان اینکه از هر هشت جوان در دنیا یک نفر بیکار است و از هر چهار جوان شاغل یک نفر به کاری مشغول است که درآمد پایین، او را زیر خط فقر قرار می دهد، آمده است: «کمبود شدید مهارت در میان جوانان امری ویرانگر است.» فارغ التحصیلان دوره متوسطه در رشته های نظری، اگر وارد دانشگاه نشوند، فاقد مهارت لازم برای جذب در بازار کار هستند و فقط می توانند به عنوان کارگر ساده به کار گمارده شوند این در حالی است که به دلیل 12 سال تحصیل و داشتن دیپلم متوسط به راحتی تن به کارهای ساده نمی دهند و به عبارت دیگر توقعی بیش از توان خود دارند. بخشی از مشکل بیکاری در جامعه ما با کمبود مهارت در سطوح کارگر ماهر و تکنسین برمی گردد. هنرستان ها و مدارس کاردانش حلقه واسط بین کارگر ساده و مهندس را پر می کنند. به طور طبیعی فارغ التحصیل هنرستان که حرفه یی را در حد کارگر ماهر آموخته است، راحت تر از یک دیپلم تجربی یا ریاضی که هیچ گونه مهارت حرفه یی ندارد جذب بازار کار می شود. افزایش تعداد فارغ التحصیلان هنرستان های فنی و مراکز کاردانش تقاضای کاذب و بی هدف برای ورود به دانشگاه را هم کاهش می دهد. در هدایت دانش آموزان به شاخه کاردانش یا فنی و حرفه یی همواره باید متناسب با نیاز بازار عمل کرد. در حال حاضر اقبال دانش آموزان به رشته هایی مانند حسابداری و کامپیوتر بیشتر از بقیه رشته هاست و همین عامل باعث شده که فارغ التحصیلان این رشته ها در پیدا کردن کار با دشواری بیشتری مواجه شوند. سیاست هدایت دانش آموزان به رشته های فنی و حرفه یی و کاردانش اگر بدون افراط و تفریط و با تامین بودجه مناسب و تهیه امکانات و تجهیزات لازم و مربی و هنرآموز متخصص انجام شود گام مفیدی در جهت معنادار کردن آموزش در دوره دوم متوسطه است که به اشتغال و ایجاد تعادل در بازار کار کمک می کند.