آرشیو سه‌شنبه ۱۷ دی ۱۳۹۲، شماره ۲۸۶۷
اندیشه
۷

شاعر نبودم اما شاعران را خیلی دوست دارم

داریوش شایگان

بیشتر مقالاتی که در این کتاب گردآوری شده‎اند، در اصل به زبان فرانسه به نگارش درآمده و طی دهه‎های اخیر در مجلات و مجموعه‎های مختلف فرانسه زبان به چاپ رسیده‎اند، برخی دیگر مستقیما به زبان فارسی به رشته تحریر درآمده‎اند. از جمله مقاله هاله بازیافته که درباره زنده یاد بهمن جلالی است و مقاله آیدین آغداشلو که به دو زبان فارسی و فرانسه نوشته شده. شماری از مقالات را شخصا از زبان فرانسه به فارسی برگردانده‎ام، که مقالات پاریس، شهر جهانی و ابوالقاسم سعیدی از آن جمله‎اند. من 20 سال پیش در واشنگتن به دیدار نمایشگاهی در گالری ملی هنر رفتم که به مناسبت پانصدمین سالگرد کشف قاره امریکا توسط کریستف کلمب برپا بود. در این نمایشگاه همه فرهنگ های مقارن با پایان قرن پانزدهم از سرتاسر کره زمین در طیفی گسترده یکجا گرد آمده بودند. در برابر وفور و غنا و شکوه اشیای به نمایش درآمده به راستی مبهوت بودم و بیش از همه در برابر لئوناردو داوینچی مبهوت شدم.

و در اینجا آقای خرمشاهی من را شرمنده کردند که مرا دارنده جام جم دانستند و ای کاش می‎داشتم. کسی که این جام را داشت، دوست من است که از دست رفته، شاهرخ مسکوب، من همیشه دعاگو هستم و آنچه آقای فانی گفتند درست است من خیلی به دومنتین علاقه مندم و این مقالات هم با کسی دیگری هم مرتبط است، با بودلر. من شاعر نبودم اما شاعران را خیلی دوست دارم. البته شاعران ایران که معلوم است، خیام و حافظ و مولوی و اخیرا هم خیلی به سعدی علاقه مند شده‎ام که یکی از بزرگان ما است و من معتقدم به او بی‎انصافی شده و تحت الشعاع دیگران قرار گرفته است. بله من از بودلر خیلی چیز یاد گرفتم مخصوصا درباره شهر. والتر بنیامین یک کتاب درباره بودلر که می‎گوید بودلر شاعر واقعا مدرنیته است و این کلمه مدرنیته را خود بودلر ابداع کرد و شهر پاریس در تمام اشعار بودلر هست و از شاعران ایران با سپهری دوست بودم و با کمک خودش اشعارش را به فرانسه ترجمه کردم و آنچه درباره ابوالقاسم سعیدی نوشتم که به گفته آیدین آغداشلو یکی از بزرگ ترین نقاشان ایران است. این شرح کوتاهی بود از مقالاتی که در این کتاب گردآوری و منتشر شده است.