سلجوقیان که نسب ایشان به سلجوق بن دقاق می رسد، طایفه ای از ترکمانان غز بودند که در روزگار سامانیان در دشت های خوارزم و سواحل دریای خزر سکونت داشتند. در حدود سال 416 ق ترکمانان سلجوقی در ماوراءالنهر سر به عصیان برداشتند ولی از محمود غزنوی شکست خورده، تار و مار شدند. پس از مرگ سلطان محمود غزنوی در سال 426 ق قریب 10 هزار تن از جنگاوران سلجوقی به سرکردگی طغرل بیک و دیگران از ماوراءالنهر به حدود خراسان آمدند و با سلطان مسعود غزنوی درگیر شدند. این جنگ و جنگ های بعدی به ضعف و شکست مسعود غزنوی انجامید. سرانجام طغرل بیک در سال 429 ق به نیشابور آمد و بر تخت سلطنت نشست.