گروه مسکن، بررسی های شورای شهر تهران درباره منشا تخلفات ساختمانی نشان می دهد آنچه باعث عبور بسازوبفروش ها از خطوط قرمز طرح تفصیلی و احداث سازه هایی با تراکم غیرمجاز و کاربری نامتجانس در برخی محله های پایتخت شده، عارضه ای تحت عنوان «رانت تخلف» است که وجود آن، هزینه کج روی در ساخت وساز را برای مالک و سازنده به فرصت اقتصادی تبدیل کرده است.

پیش تر با اجرای طرح تفصیلی جدید تهران، انتظار می رفت ساخت وسازهای بی ضابطه مهار شود؛ اما شورای شهر چهارم تهران در این مقطع با علم به اینکه رفتارهای سلیقه ای در تعیین ارتفاع و نوع کاربری یک ساختمان همچنان بر مقررات موجود تسلط دارد، این موضوع را آسیب شناسی کرده و دو عامل بروز تخلفات را شناسایی کرده است.