آرشیو پنجشنبه ۲ امرداد ۱۳۹۳، شماره ۲۰۸۳۰
معارف
۶

مراتب تفویض سالک

(بدان ای سالک راه حق!) تفویض از توکل از لحاظ معنی وسیع تر و از لحاظ اشاره لطیف تر و بر سه درجه است:

درجه اول از تفویض آن است که سالک بر نیت و قصد خود تکیه نکند. از مکر حق متعال ایمن و از یاری او مایوس نباشد. بداند اگر حق متعال به او قدرت ندهد بر هیچ عملی قادر نیست.

درجه دوم تفویض با مشاهده اضطرار است. سالک مضطرا می بیند که عمل او نجات دهنده او و گناه او هلاک کننده او نیست. هیچ عملی منجی و هیچ گناهی هالک نیست و سبب موجب اشغال کسی نمی گردد. مسبب است که امور به ید قدرت لایزالی اوست. در درجه سوم، تفویض با مشاهده انفراد حق متعال است در حکم، سالک می بیند هر حرکت و سکونی و هر قبض و بسطی، تحت حکم و امر حق متعال است. و درمی یابد که انصراف از جمع به تفرقه یا از تفرقه به جمع به اراده ذات کبریایی الهی است. این درجه از تفویض حد اعلای تفویض است، سالک وقتی به شهود درمی یابد که بود و نبود در تحت امر «کن فیکون» است و جز ذات اقدس الهی در عالم حاکم و موثری نیست و موجودات محکوم به حکم مامور به امر هستند، اراده از او سلب، و تفویض خود به خود صورت می گیرد. این تفویض اضطراری و قهری است در مقام کمال حاصل است.»

مقامات معنوی، محسن بینا، ج2، ص20