آرشیو پنجشنبه ۳۰ امرداد ۱۳۹۳، شماره ۲۰۹۳
اقتصادی
۴

مبنای سود سپرده ها در ایران و جهان

دکتر احمد حاتمی یزد (کارشناس بانکی)

تعیین مبنای نرخ سود سپرده ها در کشور ما همواره محل بحث بوده است. اما در کشورهای دیگر دنیا و کشورهایی که اقتصاد آزاد دارند، نرخ سود بانکی و بهره آزاد است و بازار و به عبارتی عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ است. اگر شرایط بازار مساعد باشد، نرخ سود بانکی افزایش می یابد و اگر در شرایط رکود باشند، نرخ سود تسهیلات کاهش می یابد و نرخ سود سپرده ها هم بستگی به بازار دارد. محدودیت قیمت گذاری مربوط به کشورهایی است که اقتصاد آزاد ندارند. در ایران هم نرخ سود سپرده ها همواره محل بحث بوده، گاهی این نرخ به بازار سپرده شده و گاهی محدود شده است. اما این اولین باری است که زمزمه تعیین نرخ سود بر مبنای تورم نقطه به نقطه شنیده می شود؛ نظری که کارشناسی شده نیست و باید دید چرا عنوان شده است. نکته قابل توجه این است که از اظهارات مقامات اینگونه برمی آید که می خواهند تورم را مبنای نرخ سود سپرده کنند اما قطعا باید عکس این باشد. وظیفه بانک مرکزی کنترل نرخ تورم است نه کنترل سود سپرده ها. اگر تورم کنترل شود، سود سپرده ها و نرخ تسهیلات خودبه خود کاهش می یابد تا زمانی که ما با تورم بالامواجهیم، تغییر نرخ بهره و سپرده ها، اقدامی مصنوعی است. اما باید بدانید کاهش نرخ سود، سپرده ها را کاهش نمی دهد، چون فعلاهیچ بازاری برای جذب سپرده ها وجود ندارد. اما بانک مرکزی باید در مورد نرخ سپرده ها کارشناسانه عمل کند.