آرشیو چهارشنبه ۵‌شهریور ۱۳۹۳، شماره ۳۲۸۱
تاریخ و اقتصاد
۳۰
گاهشمار

ناپدید شدن اسناد دست اول!

گروه تاریخ و اقتصاد: چهارم شهریور سال 1332 فضل الله زاهدی، نخست وزیر دولت کودتا از دولت آمریکا تقاضای کمک مالی کرد که 45 میلیون دلار کمک بلاعوض و 23 میلیون و 400 هزار دلار کمک فنی برایش حواله شد.

دکتر مصدق قبلادرخواست 10 میلیون وام دارای بهره از آمریکا کرده بود که با آن، پس از ماه ها «امروز و فردا کردن» موافقت نشده بود!

«یرواند آبراهامیان» در رساله ای که همزمان با چهل و هشتمین سالگرد رویداد 28 مرداد نگاشته و در سال 2001 در نشریه دو زبانه ایران تایمز چاپ واشنگتن انتشار یافته جملاتی از آیزنهاور، رئیس جمهور وقت آمریکا نقل کرده و همچنین نوشته است که اسناد سیا (C. I. A) درباره کودتای 28مرداد، تغییر نظام حکومتی ایران، مرگ بسیاری از گردانندگان آن براندازی (28مرداد)، پایان جنگ سرد و... هنوز غیر قابل دسترس است و برای مورخان عبوردادن شتر از سوراخ سوزن آسان تر از دسترسی به اسناد «سیا» درباره رویداد آگوست 1953 تهران است و هرچه که تا کنون انتشار یافته ناقص و فقط اشاره و یا دست دوم بوده است.

به نوشته وی، آیزنهاور در این زمینه گفته بود که در سال 1953 به ما (از سوی برخی سیاستمداران آمریکایی) توصیه شده بود که با دکتر مصدق کنار آییم ولی حمایت کمونیست های ایران (حزب توده) از دکتر مصدق و تظاهرات سه روزه به پشتیبانی از او در تهران، وی را در نظر ما چیز دیگری جلوه گر ساخت و بیم از استیلای کمونیسم بر ایران و بسط نفوذ دولت مسکو وجود ما را به لرزه در آورد.

آبراهامیان نوشته بود: در آمریکا طبق یک ضابطه، سازمان های دولتی موظفند که اسناد را پس از گذشت 25 سال بدون هیچ تشریفاتی از طبقه بندی خارج و در اختیار محققان متقاضی قرار دهند که «سیا» درباره اسناد مربوط به کودتای 28 مرداد، نخست بهانه آورد که بودجه کافی برای تهیه فهرست این اسناد حجیم را ندارد و چند سال بعد ناگهان اعلام کرد که اسناد مربوط در دهه 1960 ناخودآگاه از میان رفته و امکان علنی کردن آنها وجود ندارد.آبراهامیان معتقد است که اسناد دست اول را تلگراف ها و مکاتبات مبادله شده میان واشنگتن، لندن، تهران و مرکز عملیات اینتلیجنس سرویس انگلستان در نیکوزیا به دست می دهد که هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته اند.