گروه تاریخ و اقتصاد: این روزها مصادف با سالگشت مصوبه مجلس شورای ملی در زمینه واگذاری استخراج نفت شمال به شرکت آمریکایی «استاندارد اویل» در سال 1300 است. این مصوبه با مخالفت دولت جدید شوروی و نیز انگلیس مواجه شد؛ چرا که پیش تر امتیاز آن از طرف سپهدار اعظم به یک تبعه روسی به نام «خوشتاریا» واگذار شده بود. ناصرالدین شاه قاجار در بهمن ماه 1274 شمسی (شعبان 1313) با صدور فرمانی اجازه استخراج نفت را در سه محل تنکابن، کجور و کلارستاق مازندران به محمدولی خان تنکابنی (سپهدار اعظم) وزیر خزانه و گمرک وقت اعطا کرد. این فرمان به مدت بیست سال به دلیل فقدان امکانات اکتشاف و حفاری معطل ماند تا اینکه در ششم بهمن 1294 مطابق با 27 ژانویه 1916 به دنبال انعقاد قراردادی بین محمدولی خان تنکابنی که در این زمان وزیر جنگ کابینه مستوفی الممالک بود و «آرکادی مفودیوویچ خوشتاریا»ی گرجی، تمام حقوق آن به مدت 99 سال به خوشتاریا انتقال یافت. بخشی از این قرارداد 10 ماده ای به شرح زیر است:

ماده اول: من سپهدار اعظم نظر به مندرجات فرمان پادشاهی مورخه شعبان 1313 که به موجب آن امتیاز معادن نفت محال ثلاثه تنکابن و کجور و کلارستاق به من داده شده است، اظهار می دارم و کمپانی خوشتاریا را مامور می نمایم که تمام اقدامات لازمه را برای اجرای امتیاز مذکور به عمل آورد. برای این مقصود و به جهت اینکه امور راجعه به انکشاف و حفر معادن آسان شود، اظهار می دارد که امتیاز مذکور با تمام حقوق راجعه به آن از تاریخ حال تا 99 سال به کمپانی خوشتاریا واگذار می نمایم و اصل فرمان مذکور هم که به مهر و امضای اعلی حضرت مرحوم ناصرالدین شاه ممهور و ممضی [امضا شده] و به مهر وزرای اعلیحضرتی نیز ممهور است، از جمله مرحوم مجدالدوله وزیر علوم و معادن است. این نکته را هم اظهار می دارم که از تاریخ این ورقه در تمام مدت مسوولیت اجرای فرمان مذکور به عهده کمپانی خوشتاریا خواهد بود.