از اواخر دوران صفوی و بویژه دوران قاجاریه میسیون ها و مبلغان مذهبی اروپایی و امریکایی نقش مهمی در آشنایی ایرانیان با اختراعات و همچنین نهادهای نو پدید فرهنگی و آموزشی داشته اند. تاسیس مدارس به سبک امروزی، مراکز درمانی و پزشکی، آموزشکده های زبان و...از قرن نوزدهم در تهران و شهرهایی چون تبریز، ارومیه، اصفهان و... رایج شد و در این میان میسیون ها که از سوی کلیسای کاتولیک در اروپا یا پروتستان در امریکا، تامین مالی می شدند، با ورود به حوزه خدمات عام المنفعه، مفاهیم و محتوای مذهبی مورد نظر خود را نیز آموزش می دادند. چاپ انجیل و نشریه های ادواری مذهبی و کتب دینی نیز از اموری بود که میسیون ها در آن فعال بودند.