آرشیو دوشنبه ۲۵ امرداد ۱۳۹۵، شماره ۶۲۸۶
سیاسی
۲۱
یادداشت

حکم قانون پیرامون توهین کنندگان

هوشنگ پوربابایی (حقوقدان)

مواد 608 و609 قانون مجازات اسلامی صراحت دارد که موضوع توهین و اهانت دارای دو قسم است؛ توهین به افراد عادی و توهین به مقامات. (سران قوا که رئیس جمهوری نیز مصداق ماده 609 است)

براساس این ماده هرکس با توجه به سمت مقامات از جمله سران قوا، معاونین رئیس جمهوری، وزرا، نمایندگان مجلس، قضات، اعضای شورای نگهبان و مدیران وزارتخانه و نهادهای دولتی و حتی نهاد های عمومی توهین کنند، به حبس یا 74 ضربه شلاق یا به جزای نقدی محکوم می شود. در این مواد دو نکته متصور است، یکی اینکه آیا این مقامات در هر حال و در هر وضعیتی مشمول ماده 609 می شوند. یعنی اگر فردی به یک مسئول توهین کند، آیا ماده 609 شامل وی خواهد شد و سوال دوم اینکه آیا مدعی العموم بر حسب مسئولیتی که دارد، موضوع را بدون شکایت شاکی خصوصی می تواند تعقیب نماید.

پاسخ به این سوال ها این است که قانونگذار در ادامه ماده 609 قیدی را آورده است که مقامات و مسئولین چنانچه در حال انجام وظیفه باشند و یا به سبب انجام وظیفه ای که برعهده دارند اگر فرد یا اشخاصی به آنها توهین کند، دادستان به عنوان مدعی المعوم بدون شکایت شاکی خصوصی باید موضوع را تعقیب کند. مانند اتفاقاتی که اخیرا شاهد آن بودیم. هرازگاهی برخی به بهانه های مختلف مقامات ریاست جمهوری و مسئولین دولت را مورد اهانت قرار می دهند که این کار پسندیده ای نیست. البته مسئولین و مقامات ارشد نه به اعتبار شخصیتی حقیقی، بلکه به لحاظ مسئولیت حقوقی آنها که در حال انجام وظایف قانونی خود هستند، وقتی در مظان توهین و اهانت قرار می گیرند، دادستان می تواند بدون شکایت شاکی خصوصی ورود کند و با مرتکبین برخورد قانونی داشته باشد.

حال درخصوص توهین ها یا اتهاماتی که به مجموعه دولت از طرف فرد یا افراد، گروه یا جناحی وارد می شود، به نظر می رسد مدعی العموم برای حفظ امنیت جامعه و برقراری آرامش و امنیت افراد باید متخلف را به استناد مواد 608 و 609 تحت تعقیب قرار دهد.