آرشیو سه‌شنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۵، شماره ۳۸۸۸
باشگاه اقتصاددانان
۲۹
پرسش امروز

دیپلماسی سیاسی و دیپلماسی اقتصادی

در دهه های اخیر، تجارت بین الملل به نحو گسترده ای به عنوان یکی از اجزای اصلی جهانی شدن در دستور کار تمام کشورها قرار گرفته است. کشور ما در سال های اخیر به دلیل تحریم های مختلف بانکی و اقتصادی، ارتباط خود با اقتصاد جهانی را تا حدود زیادی از دست رفته دید، به طوری که برای تهیه اقلام ضروری نیز با چالش های فراوانی روبه رو شد. این مشکل زمینه وابستگی شدید تجارت خارجی ایران به کشورهایی همچون امارات، قطر و عمان را فراهم آورد، به نحوی که ایران در سال های اخیر همواره از این کشورها به ویژه امارات به عنوان بندرگاهی برای ورود کالاهای سایر کشورها استفاده کرده و بسیاری از کالاها از طریق امارات به ایران صادرات مجدد می شدند. آخرین آمار گمرک نیز نشان می دهد امارات بعد از چین با 85/ 15 درصد، دومین کشور طرف معامله وارداتی و با 78/ 13 درصد دومین مقصد صادراتی است که البته در بخش صادرات، در موارد زیادی تنها نقش واسط را ایفا می کند.

به رغم این روابط گسترده تجاری، مواضع سیاسی این کشورها همواره علیه کشور و امنیت ملی ایران بوده است. به عنوان نمونه می توان به سخنرانی اخیر وزیر خارجه امارات در سازمان ملل اشاره کرد که بار دیگر بحث جزایر سه گانه را مطرح کرد و خواستار واگذاری آن به امارات شد، یا از سیاست واحد این کشورها در به کار بردن نامی جعلی به جای «خلیج فارس» نام برد یا تلاش های آنها برای ایجاد خلل در مذاکرات هسته ای کشورمان را متذکر شد. چندی پیش بود که روسیه به دلیل سرنگونی یکی از جنگنده های نظامی خود توسط ترکیه بسیاری از معاملات و مراودات تجاری را با این کشور لغو کرده و تا زمان عذرخواهی رسمی نخست وزیر ترکیه، حاضر به برقراری مجدد این روابط نشد. پرونده امروز باشگاه اقتصاددانان به بررسی میزان وابستگی تجارت با سیاست پرداخته و نظر کارشناسان را در رابطه با چگونگی این رابطه جویا شده است.