هراس و شگفتی، ترکیبی رعشه برانگیز، جامعه آمریکا را دربر گرفته بود. ترس از بامداد چهارشنبه مردم را گریزان از مباحث پساانتخاباتی کرده بود؛ انتخاباتی که به آوردگاهی تاریخی میان دو جامعه بس متفاوت موجود در آمریکا در هزاره نوین بدل شد. بزنگاهی که هویت هر دو جامعه را برساخته و شکافی چه بسا پرنشدنی را در ینگه دنیا تعمیق بخشید.

شکاف میان دو جامعه آمریکایی هفته ها پیش از آغاز مناظره های انتخاباتی نیز سر باز کرده بود. شکافی میان دارندگان تحصیلات بالاو پایین، سکولارها و دینداران، سفیدپوستان و اقلیت ها، حامیان مهاجرت و مخالفان آن؛ شکافی که دامن زننده نفرت در بطن جامعه آمریکایی بوده است. حجم نفرت، تهمت و دشنام به کار برده شده، این دوره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را بی نظیر کرد. اتهاماتی دیوانه وار که در شرایط عادی می توانست به جرمی قابل پیگرد تبدیل شود.