آرشیو پنجشنبه ۹ دی ۱۳۹۵، شماره ۳۹۴۵
گردشگری
۱۷

از صنایع دستی ایران چه می دانیم؟

چاقوسازی؛ ظریف اما سخت

از حدود قرن 10هجری قمری شهر زنجان یکی از مراکز مهم صنعتی بوده است که در آن کارگاه های مختلف اسلحه سازی دایر بوده و چاقوسازی نیز یکی از صنایع جنبی آن محسوب می شده است. با این همه، امروزه این کارگاه ها از بین رفته و سپس چاقوسازی رونق یافته است.چاقوهای زنجان با وجود تنوع فراوان دارای ویژگی های منحصربه فردی هستند که به این فن هویت می بخشد؛ ظرافت، تناسب، هنرنمایی فنی در آبکاری و قدرت برش از اصلی ترین ویژگی های این هنر تاریخی است.

استادکاران این فن

بر حسب گفتار و رسایل تاریخی، از میان استادکاران قدیم این فن می توان از استاد یعقوب زنجانی، استاد محمدعلی زنجانی، استاد یحیی قدوسی، استاد رزاق و استاد رحمان خطیبی، استاد محمد ولی، استاد سیدعلی سیدی معروف به سید زنجانی و استادان دیگر نام برد که چاقوهای آنها دارای شهرت محلی و منطقه ای بوده است؛ تا آنجا که دست ساخته های آنها امروزه به عنوان اشیا و آثار عتیقه با قیمت گران خرید و فروش می شود و بسیاری از آنها زینت بخش موزه ها و مجموعه های خصوصی در اطراف و اکناف است. این استادان علاوه بر چاقوسازی در صنایع دیگری از جمله چخماق سازی، قیچی سازی، تفنگ سازی و انواع کارهای مستظرفه دیگر مشهور خاص و عام بوده اند که امروزه نام آنان روی آثارشان جاودانه حک شده است. شاگردان آن اساتید نیز سال ها در کارگاه های چاقوسازی به هنرنمایی پرداخته اند که استاد مصدق و استاد هوشمند از جمله آنها هستند. این استادکاران به رغم کهولت سنی به این کار ذوقی پرداخته اند و شاگردان جدیدی را تربیت می کنند.