آرشیو پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵، شماره ۳۹۶۲
گردشگری
۱۷

فیروزه کوبی و طلاکوبی میراث ایران و همسایگان

از صنایع دستی ایران چه می دانیم؟

فیروزه کوبی یکی از رشته های صنایع دستی است که زیبایی و گیرایی بسیاری دارد. یک فرآورده فیروزه کوبی اعم از زیورآلات یا ظروف عبارت است از شیء مسی، برنجی، نقره ای، ورشویی یا برنزی که ذرات و قطعات ریز سنگ فیروزه بر قسمت هایی از سطوح آن به شکل موزائیک در کنار هم نشانده شده است و به این ترتیب جلوه ای خاص به آن بخشیده می شود.یکی از کارهای جنبی صنعت فیروزه کوبی، کار تهیه زیرساخت است که در کارگاه زرگری و به طور جداگانه انجام می شود. در حال حاضر صنعت دستی فیروزه کوبی فقط در اصفهان رایج است و صنعتگران شاغل در این رشته محدود و انگشت شمار هستند.

در حقیقت فیروزه کوبی هنر نابود شده ای بود که ابتدا مختص خراسان می شد؛ به طوری که فیروزه ها در نیشابور استخراج می شدند و بعد در مشهد در کارگاه های مخصوص تراش می خوردند. در زمان های قدیم ظرف های مسی را با قلم زنی، طلاکوبی و بعد یک لایه فیروزه را آغشته به چسب گیاهی مخصوص می کردند و روی جاهای خالی گودشده قرار می دادند. آقای رضازاده یکی از هنرمندان پرتوان کشور برای بازگرداندن این هنر حدود پنج سال تحقیق انجام داد و بعد از تلاش فراوان توانست در زمینه تولید داخلی و صادرات، این پیشه را به کار گیرد. هنر طلاکوبی نیز که اندکی از لحاظ جنس کار شبیه به فیروزه کوبی است، به خراسان، سمرقند و افغانستان اختصاص دارد و در این میان تعداد انگشت شماری از استادان ایرانی در این زمینه فعالیت دارند. در ایران به این هنر نیز کمتر پرداخته شده و بیشتر استادان این رشته اهل افغانستان هستند. طلاکوبی در دو سبک ایرانی و افغانی است که تفاوت میان این دو در تذهیب و مینیاتور به کار گرفته شده در طلاکوبی ایران است. البته در حال حاضر هنرمندان بسیاری به ویژه در استان اصفهان به این هنر زیبا مشغول هستند.