در قرآن دو گونه از منت سخن گفته شده: 1.منت مثبت و ارزشی؛ 2. منت منفی و ضدارزشی.

وقتی خداوند از منت خود سخن به میان می آورد آن را امری مثبت و ارزشی می داند و مثلامی فرماید: لقد من الله علی المومنین إذ بعث فیهم رسولا؛ خداوند هر آینه بر مومنان منت نهاد آنگاه که در میان شما رسولی را برانگیخت.(آل عمران، آیه 164)

اما وقتی از منت مردم سخن به میان می آورد از آن نهی می کند؛ زیرا امری منفی و ضد ارزشی می داند و مثلامی فرماید: یا ایها الذین آمنوا لا تبطلوا صدقاتکم بالمن والاذی؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! صدقات خودتان را با منت و اذیت کردن باطل نکنید.(بقره، آیه 264)

باید توجه داشت که واژه منت و ریشه آن به معنای «من» به معنای «قطع» است. «حبل منین» در قبال «حبل متین» است؛ «حبل متین»؛ یعنی با متانت و محکم، «حبل منین»؛ یعنی طناب پوسیده و مقطوع. وقتی خداوند بر بنده اش منت می گذارد و نعمتی به او می دهد با این کار، نیازش را به دیگری قطع می کند. پس هر چه نعمت بزرگ تر باشد، این بی نیازی و قطع شدن قوی تر است. پس منت در اصل به معنای نعمت نیست، بلکه به معنای قطع کردن است؛ ولی چون نعمت الهی موجب قطع از دیگری است، به کنایه به نعمت بی نیاز کننده، نعمت می گویند. پس وقتی خداوند به امت اسلام و اهل ایمان نعمتی چون رسالت پیامبر(ص) داد و ایشان را با این نعمت از دیگران بی نیاز کرد و نیازشان را قطع نمود، آن را منت دانسته است. پس هر اندازه بی نیاززدایی بیشتر باشد، آن نعمت عظیم تر است. بنابراین، آن نعمتی که نیاز را از همه جوامع بشری قطع می کند، نعمت رسالت است که خداوند از آن به منت بزرگ یاد کرده است؛ زیرا نیاز امت اسلام را به دیگران قطع کرده و بریده است.

اما منت انسان به دیگری به این معنا است که شما کاری می کنید که ارزش کارتان قطع می شود؛ وقتی می گوید: این کار را برایتان کردم، با این سخن خود نعمت داده شده را بریده و قطع کرده است. پس وقتی می گویند: منت نگذارید، یعنی کاری نکنید و سخنی نگوئید که آثار و برکات کار قبلی خودتان را قطع کنید.