اقتصاد ایران به گواه تجربه شش دهه گذشته و به ویژه سه دهه بعد از پیروزی انقلاب دارای زمینه های آسیب پذیری متعددی از شوک ها در برابر تکانه های بیرونی و درونی و تغییرات محیطی و تحولات روندهای اقتصادی اجتماعی داخلی است. از جمله در شش دهه گذشته آسیب های زیادی از ناحیه تغییرات در بازارهای جهانی به ویژه نفت و گاز، آشوب های منطقه ای در کشورهای پیرامونی و چالش هایی که برخی از آنان در جنگ تحمیلی مستقیما نظام اقتصادی و اجتماعی را هدف گرفته بود یا مهاجرت های گسترده آوارگان همسایه به داخل کشور، تغییرات ساختار و ترکیب جمعیتی، روندهای پرشتاب دانش و فناوری های نوین، در محیط جهانی و سایر تغییرات داخلی مهم ترین زمینه هایی بوده که نه تنها اقتصاد را آسیب پذیر کرده، بلکه در موارد متعددی برنامه های توسعه و سیاست های مصوب را از مسند تعیین کنندگی به زیر کشیده است.