آمار و ارقام اعلام شده توسط منابع مختلف در تهران و سایر کلانشهرهای کشور از جمله شهرداری ها، مراکز پلیس راهور و محیط زیست حاکی از آن است که سهم حمل و نقل روسطحی درون شهری از آلودگی هوای شهرهای کشور بین 70 تا 80 درصد است. بنابراین در تشخیص علت و اینکه بخش عمده آلودگی هوا ناشی از حمل و نقل روسطحی درون شهری است، مناقشه ای وجود ندارد. اما محل بحث آنجاست که بر اساس چه دلایل اولیه و برقراری کدام زنجیره از روابط علت و معلولی، حمل و نقل سطحی درون شهری منجر به خلق مهم ترین چالش کنونی شهرهای کشور شده است؟ در راستای پاسخ به این پرسش کلیدی، باید ریشه و علت العلل پدیده حاضر را در وضعیت مولفه ها و ابزارهایی