آرشیو سه‌شنبه ۱۷ امرداد ۱۳۹۶، شماره ۶۵۶۳
ویژه روز خبرنگار
۱۱

چهره تازه جهان ارتباطات

حسن وزینی (عضو شورای سردبیری)

چندان دور نیست زمانی که نظریه پردازان ارتباطات سخن از یک انقلاب ارتباطات به میان آوردند پدیده ای که بعدها در ادبیات دنیای رسانه «انفجار اطلاعات» نام گرفت. آن زمان عرصه ارتباطات و اطلاع رسانی در انحصار کتاب، روزنامه و رادیو وتلوزیون بود. اما با ظهور 2 پدیده ماهواره و اینترنت اصحاب رسانه با تحول و رستاخیز روبه رو شدند.

دنیایی که از پی اینترنت و ماهواره خلق شد ارمغانش حیرت و نگرانی بود. زمان طولانی سپری شد تا اصحاب رسانه از این حیرت و نگرانی خارج شوند. بتدریج روشن شد که ماهواره و اینترنت رقیب رسانه های سنتی و کلاسیک نیست بلکه مکمل و رفیق آنها است. روزنامه ها و نشریات پرآوازه این بار محصولات خود را بر بال قدرت اینترنت و ماهواره به اقصی نقاط جهان بردند. پس از این دیگر انتشار همزمان یک روزنامه یا مجله در چند کشور و چند قاره به واقعیت پیوست. سرعت انتقال و نشر پیام به اندازه ای بالا رفت که مخاطبان و مشتریان خبر با همه وجود واقعیت زندگی در دهکده جهانی را لمس کردند.

آن انقلاب نه تنها عرصه را بر شبکه سنتی اطلاع رسانی مثل روزنامه ها، مجلات، رادیو، تلویزیون و... تنگ نکرد بلکه به چرخه مبادله پیام میان ساکنان سیاره خاکستری تنوع، سرعت و قدرت بیشتری بخشید. قضاوت درست این است که بگوییم در پروسه انفجار ارتباطات همه برنده شدند، یا احساس برنده بودن دارند. بازار رسانه وسعت و تنوع بیشتری یافته است از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب. هر صاحب رسانه خود را با خیل بی شماری از مخاطبان در داخل و فراسوی مرزها روبه رو می بیند.

با این اوصاف سهم رسانه ها از این انقلاب بزرگ یکسان نیست زیرا عرصه جدید، عرصه رقابت است و بهره اصلی را از این خوان گسترده کسانی می برند که توان و دانش سازگاری و نوآوری در این محیط متلاطم را داشته باشند. رسانه های سنتی اعم از روزنامه و نشریه این فرصت را یافته اند تا با بهره گیری از ابزارهای نوین ارتباطی شبکه های اجتماعی، مخاطبان تازه ای جذب و فضاهای جدیدی را کشف کنند. رسانه های سنتی به این صورت وارد دنیای جدیدی شده اند که شباهت چندانی به دنیای گذشته ندارد آنها به معنای واقعی ناگزیر از تبدیل شدن به پدیده مولتی مدیا هستند و طبیعی است که در این عرصه، بازنده اصلی این میدان کسانی هستند که از رقابت در عرصه کسب فنون و تکنیک های نوین پیام رسانی بازمانند.