بسیاری از مسائل مرتبط با اقلیم کردستان عراق و سهم گروه های قومی و مذهبی در آینده عراق، از بغرنج ترین و پیچیده ترین مسائل سیاسی و حقوقی خاورمیانه هستند. چراکه غالب اختلافات داخلی عراق، نه تنها بعد قومی و فرهنگی، بلکه پس زمینه تاریخی و حقوقی نیز دارد و نمی توان به سادگی در مورد آنها حکم داد. به همین خاطر در مورد وضعیت مبهم کرکوک نیز نمی توان تحلیل و راهکاری ارایه داد که تمام جوانب و ابعاد را دربربگیرد. بر اساس گفته های مقامات عراقی و چهره های پیشکسوت سیاسی و رسانه ای عرب و کرد، مساله کرکوک و چندوچون اداره آن، یکی از مهم ترین اختلافات بین بغداد و اربیل است و پس از سال 2003 و نابودی رژیم بعث صدامی،