آرشیو سه‌شنبه ۱۴‌شهریور ۱۳۹۶، شماره ۲۹۵۵
اقتصاد
۵

بازار فرعی بورس کالا جایگزین مزایده شود

مصطفی محمدباقری ( کارشناس ارشد بازار سرمایه)

یکی از علل اصلی ایجاد بازار فرعی بورس کالای ایران عرضه و پذیرش کالاهایی است که شرایط لازم برای پذیرش در تالار اصلی بورس کالا را ندارند؛ برای مثال، عرضه آنها محدود و موقتی است یا استانداردهای لازم را برای پذیرش در تالار اصلی ندارند. علاوه براین با توجه به اینکه پذیرش کالا در تالار اصلی بورس کالا دارای قواعد و مقرراتی مشخص، از جمله استمرار عرضه و کیفیت محصول است، می توان مزیت تالار فرعی بورس کالا را این دانست که شرایط و فرایند پذیرش در آن سهل تر است.به طورکلی کالاهایی که در تالار فرعی معامله می شوند دو دسته هستند؛ یکی اموال غیرمنقول مانند املاک و مستغلات و دیگری کالاهایی که طبق مقررات شرایط پذیرش در بازار معاملات کالای فیزیکی را از دست می دهند.بنابراین می توان گفت به جز فرایند پذیرش و عرضه که در این تالار با تالار اصلی متفاوت است، سایر شرایط مانند تسویه و غیره مشابه تالار اصلی بورس کالا است؛ از سوی دیگر، هم تالار اصلی و هم تالار فرعی، هر دو می توانند جایگزین مزایده ها شوند و اصولا یکی از مزیت های بورس کالا نیز همین است.به طورکلی خرید و فروش در بورس کالای ایران مزایایی دارد که بخشی از آن عبارت است از اینکه خرید و فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس های کالایی که با رعایت مقررات حاکم بر آن بورس ها مورد دادوستد قرار می گیرند، به برگزاری مناقصه یا مزایده و تشریفات مربوط به آنها از سوی وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی و عمومی و دستگاه های اجرائی نیازی ندارند یا اینکه دولت مکلف است کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت گذاری خارج کند.ازآنجاکه مهم ترین هدف بورس کالا ایجاد بازاری منسجم، سازمان یافته و قانونمند برای تسهیل دادوستد کالا است که در آن قیمت ها به صورت شفاف و در نتیجه تقابل آزاد عرضه و تقاضا و نیاز بازار کشف می شود و همچنین سامان دهی بازار کالاها از طریق مکانیسم اجرائی، ناظر بر تعهدات و منافع طرفین معامله است، بنابراین بهترین مکان برای جایگزین کردن مزایده های دولتی بوده و از هرگونه رانت و فساد در این گونه معاملات جلوگیری می کند.به این ترتیب می توان امیدوار بود با رونق معاملات بازار فرعی بورس کالا، دیگر شاهد مزایده های پرشبهه و فرایندهای طولانی در فروش محصولات نخواهیم بود و در مقابل شفافیت و فروش نظام ند محصولات جایگزین این روند می شود.