چند شب قبل این توفیق را داشتم که به تماشای نمایش «دولت ضعیفه» به کارگردانی اصغر خلیلی بنشینم. از نظر من به عنوان کسی که با تاریخ سر و کار داشته و در دانشگاه تحولات ایران در عصر قاجار را تدریس می کند، نمایشنامه تئاتر دولت ضعیفه بخوبی توانسته پشت پرده و پشت صحنه برخی از مناسبات مهم در مرکز قدرت دربار قاجار را به نمایش بگذارد. موضوع این تئاتر در دوران میرزا حسین سپهسالار، صدراعظم اصلاح طلب ناصرالدین شاه اتفاق می افتد. در این دوران، سپهسالار در تلاش برای اعمال اصلاحاتی در حکومت بود اما با چالش ها و مخالفت های متعددی از جانب دربار و همچنین حرمسرای شاه مواجه شد.

تئاتر نشان می دهد که میرزا حسین سپهسالار در تلاش است تا ناصرالدین شاه را به جهت آشنایی بیشتر با ترقیات غرب به سفر اروپا ببرد، در واقع هدف او از بردن شاه به فرنگ این است که او نیز با دیدن تغییراتی از جمله راه آهن، پارلمان، دانشگاه و... خواهان تغییر و تحولات در ایران شود؛ در مقابل این تلاش اما کسانی همچون انیس الدوله سوگلی ناصرالدین شاه، که منافعشان به خطر افتاده سعی می کنند تا فضایی را علیه سپهسالار به وجود آورند. نمایش «دولت ضعیفه» بخوبی نشان می دهد که بخشی از مخالفت و تلاش ها برای شکست اصلاحات سپهسالار صرفا انگیزه شخصی داشته و افراد از مذهب و سایر عوامل اجتماعی برای ایجاد فضایی بر ضد سپهسالار کمک می گیرند بنابراین شاهد خواهیم بود که چگونه از درون حکومت و از جانب ناصرالدین شاه به اشکال مختلف با اصلاحات سپهسالار برخورد صورت می گیرد و در نهایت نیز نمایشنامه دولت ضعیفه با برکناری سپهسالار و پایان اصلاحات او تمام می شود.

من تماشای این نمایش را به کسانی که دغدغه پیشرفت ایران را داشته و این سوال برایشان مطرح است که چرا به رغم گذشت بیش از یک قرن از به وجود آمدن تفکر تغییر و توسعه در کشور، نهضت مشروطه نتوانسته موفق شود، توصیه می کنم. برای چنین کسانی این کار اصغر خلیلی جای تماشا دارد بخصوص آنکه برخی از بازیگران این تئاتر چنان نقش خود را بخوبی ایفا کرده و روح دربار قاجار را در نمایش به وجود آورده اند که اگر چشمتان را موقع تماشا ببندید فکر می کنید واقعا در یکصد و چند سال قبل قرار دارید.