آرشیو دوشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۶، شماره ۶۶۶۳
آلبوم قرن
۱۰
عکس و نوشتار

شکارچی لحظه های بی هوا

رهام شیراز (عکاس و مدرس دانشگاه)

در بین جنگ های جهانی اول و دوم، بینابین دو واقعه سرنوشت ساز در تاریخ سیاست و قدرت، اختراع هایی که در عکاسی شکل گرفت برای این رسانه نوید قدرتی تازه می داد، قدرت مواجهه ای تازه با سطح عمومی، قدرت بریدن پزهای تعریف شده به عنوان سوژه و تبدیل آنها به ابژه هایی هنری در عکس. اختراع حلقه فیلم توسط کمپانی های لایکا و کانتکس، امکان استفاده از فلش یک بار مصرف حبابی به جای پودر منیزیم و لنز زایس که با دیافراگم 1.8/ f امکان عکاسی در فضا های تاریک را مهیا می کردند، همگی دست به دست هم دادند تا امکان عکاسی از لحظه های بی هوا و خودانگیخته فراهم شود. امکاناتی که در کنار قدرت سندیت عکاسی می توانست بیش از پیش عکاس را مجهز به قدرت گذر از لحظات آگاهانه و برکشیدن و ثبت حرکات ناآگاه کند. توانایی ای که امکان به چالش کشیدن موقعیت های ساختگی را به نفع صافی و صداقت مهیا می کرد، صافی و صداقت در لغت انگلیسی به کاندید (Candid) ترجمه می شود. لقبی که به دوربین وعکس های «اریش سالمون» (Erich Salomon) بواسطه نفوذش به لابی های سیاسی آلمان و شکار لحظه های بی هوا از سیاسیون نسبت داده شد. با تمهید عکاسی کاندید، عکاس می توانست موقعیت های ناخودآگاه افراد را به عنوان ابژه فکر خود به خدمت بگیرد. نظام معنایی تازه که سهم عکاس را با از پز انداختن موضوع های انسانی اش در گسترش ساحت واقعیت در جامعه افزایش می داد. حالا دوربین عکاسی مجهز به ثبت حرکات بی هوا، در کنار سندیت معتبر عکس می توانست ابزار مناسبی در گسترش فرضیه های روانکاوی زمان خود با محوریت نظریه های «زیگموند فروید» درباره ناخودآگاه باشد. حتی می توانست به مثابه نگاهی فراخود (Superego) ناظر لایه های پنهان تری از رفتار عمومی باشد. نظارتی که در بطن خود منجر به بالا آمدن حقایقی می شد که با شعارهای ایده آلیستی سیاسیون و جنگ افروزان زاویه ای اساسی می گرفت.

تصویر، رختکن و اتاق انتظاری با کلاه ها و عصاهای آویزان شده در جریان یک ملاقات شبانه در کنفرانس لاهه را نشان می دهد.

هیات های شرکت کننده در کنفرانس «طرح یانگ» در لاهه، مجموع غرامت های جنگی آلمان را کاهش دادند و براساس یک جدول زمانبندی شده شرایطی را با وام 300 میلیون دلاری برای این کشور فراهم کردند که بتواند غرامت های جنگی را پرداخت کند.