آرشیو سه‌شنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۶، شماره ۲۱۷۹۶
معارف
۶
جرعه های معرفت

شرح حدیث معصومین (ع) در کلام رهبر انقلاب

راهکار مبارزه عملی با بخل

فی الکافی و التهذیب عن الصادق(ع) کان فی وصیه النبی (ص) لعلی (ع): و السادسه: الاخذ بسنتی فی صلاتی و صومی و صدقتی. اما الصلاه فالخمسون رکعه و اما الصیام فثلاثه ایام فی الشهر، اول و وسط و آخر. الخمیس فی اوله و الاربعاء فی وسطه و الخمیس فی آخره و اما الصدقه فجهدک حتی تقول قد اسرفت و لم تسرف.[1]

در کتاب کافی و تهذیب از امام صادق(ع) نقل شده است که پیامبر در وصیت خود به امیرالمومنین (ع) فرمودند: «ششم، گرفتن طریقه من است در نماز و روزه و صدقه ام: اما نماز پنجاه رکعت، اما روزه پس سه روز در ماه: پنجشنبه در اول و چهارشنبه در وسط و پنجشنبه در آخر آن، و اما صدقه بقدر طاقت خود تا آنکه گویی اسراف کردم و حال آنکه اسراف نکردی.»

ششمین وصیت از وصایای نبی مکرم (ص) به امیرالمومنین (ع) این است که: طبق سنت من در این سه چیز عمل کنید! احدی و خمسون، نمازهای نوافل و فرائض پنجاه و یک رکعت است در شبانه روز، به حضرت امیرالمومنین (ع) توصیه می کنند که حتما نوافل بخوانی! نوافل، حفاظ های فرائضند، آنچه برای انسان در فریضه لازم است که همان حضور قلب و توجه به خدای متعال و تقرب الی الله است، اگر کمبودی در آنها پیدا شد، نوافل آن را جبران می کنند. روزه هم در ماه سه روز پنجشنبه اول، پنجشنبه آخر و چهارشنبه وسط است.

صدقه را هم به هر اندازه می توانی، تا آنجایی که انسان به حسب میل و رغبتی که به اموال خود دارد، می گوید: زیادی دادم! در حالی که نه، زیادی نداده است. نمی فرماید: باید اسراف کنید! چون در صدقه، حتما زیاده روی، ممدوح و مطلوب نیست: «لا تجعل یدک مغلوله الی عنقک و لاتبسطها کل البسط.» اینطور نیست که انسان هر چه دارد، در راه خدا باید بدهد و خودش را، خانواده اش را، دچار احتیاج بکند. این، مراد نیست، بلکه مراد این است که بالاخره بقدر وسع ات، بقدر جهدت صدقه را بده، هرچه می توانی! یکی از موثرترین علاج های شح قلبی انسان، دادن صدقه است. انسان به مال علاقه دارد، وقتی توانست بر این علاقه خود فائق بیاید، بخشی از این پول را در راه خدا بدهد، این مبارزۀ عملی است، با این حالت شحی که فرمود: «و من یوق شح نفسه فاولئک هم المفلحون.» ترکیبی از حالت حرص و بخل، شح است، همۀ ما کم و بیش ابتلا داریم! همینطور انسان دلش می خواهد بدست بیاورد، بدست بیاورد، بگیرد. این بیماری خطرناک را صدقه دادن، انفاق در راه خدا علاج می کند.

________________________

[1] - الشافی، ص 829.

* شرح حدیث در ابتدای درس خارج، 15/12/91 به نقل از مشرق