آرشیو پنجشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۶، شماره ۶۶۷۲
صفحه آخر
۲۴
پیشنهاد

کتاب «غروب پروانه» و تئاتر «فعل»

گزارشی ادبی از تحولات یک جامعه

اصغر نوری (مترجم)

کتاب «غروب پروانه» نوشته بختیارعلی داستان تقابل زنی مدرن با خانواده سنتی خود در کردستان عراق است. بختیار علی یکی از بهترین نویسندگان خاورمیانه بوده و اگرچه ساکن کردستان است اما موضوع رمان های او را مسائل خاورمیانه و کردستان عراق شکل می دهد. «غروب پروانه» تصویری از جامعه کردستان را پس از جنگ و سقوط حکومت صدام نشان می دهد، جامعه ای که تلاش برای استقلال دارد. در این دوره از یک سو جریان روشنفکری درصدد تغییر جامعه بوده اما از سوی دیگر بخش سنتی مقابل آن می ایستد. در«غروب پروانه» نگاهی توام با رئالیسم جادویی نیز وجود دارد که تا حدودی از مارکز ریشه می گیرد. بختیارعلی در تمام رمان های خود برای بیان مسائل و سختی های جامعه نوعی رئالیسم جادویی و عناصر فرا واقعی را به کار می گیرد. به عنوان مثال در جایی از کتاب آدم هایی که مثل دیگران فکر نمی کنند، تصمیم می گیرند تا مکان و شهری ایده آل به نام «عشقستان» را برای خود ایجاد کنند. همچنین بختیار علی در این اثر بر نکته مهمی تاکید کرده است، او می گوید مشکل این نیست که در جوامع خاورمیانه آزادی وجود ندارد، بلکه مشکل آنجاست که ساکنان این منطقه هنوز درک درستی از آزادی پیدا نکرده اند. او در آثار خود این نکته را مطرح می کند که کارکرد رمان تنها حرف زدن نیست، بلکه بیان دغدغه های رمان نویس است؛ این دغدغه ها قبل از هرچیز باید لذتی را به مخاطب انتقال بدهد، بنابراین مخاطب از خواندن کارهای این نویسنده لذت خواهد برد. «غروب پروانه» توسط مریوان حلبچه ای، مترجم خوب ادبیات کردی به فارسی برگردانده شده است.

علاوه بر این کتاب، تئاتر «فعل» به کارگردانی محمد رضایی راد را پیشنهاد می کنم. موضوع این تئاتر درباره مسائل زنان در جامعه امروز ایران بوده و مجموعه ای از بازیگران جوان در آن بازی می کنند. نمایش «فعل» از این نظر برای من جالب است که همچون کارهای سابق محمد رضایی راد حاصل پژوهش است. همچنین آثار این کارگردان، برخلاف تئاترهای امروزی که شتاب زده تمرین و اجرا می شوند، با حوصله و تمرین کافی به روی صحنه می روند. این نمایش تا هفته اول دی ماه در سالن چهارسو تئاتر شهر روی صحنه است.