آرشیو سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۶، شماره ۶۶۸۸
صفحه آخر
۲۴
پیشنهاد

چهار دلیل برای خواندن «مرداد دیوانه»

دلهره، اضطراب و دیگر هیچ

میلاد ظریف (داستا ن نویس)

ژانرنویسی در ادبیات داستانی ایران سابقه زیادی ندارد. آن هم ژانر پلیسی، که بجز کتاب «فیل در تاریکی» نویسنده فقید قاسم هاشمی نژاد که به اشتباه این اثر را در این نوع دسته بندی قرار داده اند، کتابی در این زمینه نوشته نشده است. ژانر پلیسی در ادبیات مدرن جهان مورد اقبال بسیاری نویسنده های بزرگی مانند مارکز، آلن رب گریه، پل استر قرار گرفت. یک دلیلش هم شاید به خاطر تعلیق و پیچیدگی که این نوع ژانر با خودش بر روایت تحمیل می کند. ژانر پلیسی و مفهوم ژانر در ادبیات فرصت مغتنمی است برای رسیدن به مفهوم داستانی و قرار دادن شخصیت ها در موقعیت هایی که این مفاهیم در نظام زیباشناسانه رمان و داستان کوتاه خود را نشان می دهد. اخیرا رمان «مرداد دیوانه»، نوشته محمد حسن شهسواری در ژانر پلیسی در نشر ققنوس منتشر شده است. به چند دلیل پیشنهاد می کنم این اثر را بخوانید. دلیل اول همین قرار گرفتن این رمان در طیف رمان های ژانر تریلر است. تریلر که می توان معادل فارسی آن در ادبیات و سینما را متنی دارای خصوصیات مهیج و دلهره آور قلمداد کرد. در رمان «مرداد دیوانه» از تمام ظرفیت های این نوع ژانر استفاده می کند. یعنی بخوبی شخصیت پردازی می کند. با صبر و حوصله داستان را تعریف می کند. داستان را می شکافد. دارای پلات بی نقصی است. دچار احساسات و شعارزدگی نمی شود و از همه مهمتر نقطه قوتش تبدیل به پاشنه آشیل ش نشده است. نقطه قوت آن همان فصل به فصل دلهره، معما و اضطراب را در روایت منتقل کردن است. دلیل دوم؛ «مرداد دیوانه» بخوبی از فضای شهری استفاده می کند و ابزارها و مولفه های شهر را همچون ذره بینی در دل روایت داستانی خودش برجسته می کند. دلیل سوم؛ شر از مولفه های اصلی پیشبرنده رمان است و از آنجا که وجود اضطراب و وحشت ودلهره بیانگر وجود شر هستند پس خود جرم و مکان و زمان جرم و هم کشف جرم و سیر و روندش بیش از آنکه مساله را معطوف به کشف کند به ترسیم و فضا سازی جامعه جرم خیز توجه دارد و این امر از اهمیت بسیاری برخوردار است. دلیل چهارم که اهمیتش بیشتر از سه تای دیگر است. شخصیت ها در این اثر پاتولوژیک می شوند، بخش اعظم کتاب که توسط راوی های اول شخص «شهراد» و «ساغر» روایت می شوند، بخوبی آسیب شناسی می شوند.