وقتی در برابر بحران های طبیعی یا حتی انسان ساز قرار می گیریم، به علت ناآشنایی با مفهوم واژه ها و شیوه صحیح مقابله و مدیریت بحران ها چنان تسلیم می شویم که برای توصیف وخامت اوضاع و عجز خود در برابر شرایط ایجاد شده شروع به تولید واژه های جدید می کنیم. از جمله آخرین ابداعات صورت گرفته در این عرصه به واژه جدید فوق بحرانی می توان اشاره کرد!

بتازگی در بحث مقابله با گرد و غبار و ریزگردها، حتی درباره مواجهه با مساله کم آبی استفاده از این عبارت را زیاد می شنویم که شوربختانه در جراید نیز گاهی به چشم می خورد. ساخت این گونه واژه ها به هیچ وجه معنی روشنی ندارند، اما گویندگان آنها با استفاده از این ترفند عملا مسئولیت را به عهده عظمت بحران می اندازند و تا حدود زیادی خود را از پذیرفتن مسئولیت و عواقب ناخواسته آن مبرا می دانند. بحران، خود شامل طیف کامل ناهنجاری ها از پایین ترین تا بالاترین سطوح را شامل می شود.

متاسفانه باید اعتراف تلخی کنیم و آن این که ما تعریف بحران را نمی فهمیم، وگرنه اندک بحران یا فوق بحران معنی معتبری نمی تواند داشته باشد.

اجازه دهید تعریف دقیق بحران و مدیریت بحران را بر اساس جمع بندی تعاریف بین المللی از کتاب «مدیریت بحران زلزله» اینجانب همین جا ذکر کنم: «بحران، حادثه ای است که به طور طبیعی یا توسط بشر به صورت ناگهانی یا فزاینده به وجود آید و سختی و مشقتی را به جامعه انسانی تحمیل نماید که جهت رفع آن نیاز به اقدامات اساسی و فوق العاده باشد. مدیریت بحران، علمی کاربردی است که ازطریق مشاهده سیستماتیک بحران ها و تجزیه و تحلیل آنها در جست وجوی یافتن ابزاری است که از طریق آنها بتوان از بروز بحران ها پیشگیری کرد یا هنگام بروز در خصوص کاهش آثار آن، آمادگی لازم، امدادرسانی سریع و بهبود اوضاع اقدام کرد.»

همان طور که مشاهده می کنید، بحران بالا و پایین ندارد و فقط وسعت و منطقه درگیر کم و زیاد می شود!