اردوی جهادی، اصطلاح آشنایی است. سال ها در مورد فعالیت های گروه های مختلف با تعابیر مختلف شنیده می شود؛ مانند سفر جهادی، مسافرت جهادی، حرکت جهادی و... ولی هیچ کدام از این تعابیر نمی تواند موجب تغییر ماهیت آن شود. آنچه در نفس این مساله موضوعیت و حتی در اسم آن هم نمود دارد (جهادی) وجه اشتراک همه تعابیر است. بدون در نظر گرفتن این اصل، ماهیت مساله تغییر می کند. به این معنا که غفلت از این اصل، ماهیت موضوع را به هم می زند و ضربه ای اساسی به این موضوع وارد می کند.

به این ترتیب، اردوی جهادی در قالب های مختلفی از جوانان تشکیل می شود، از جمله اردوی جهادی دانشجویی، اردوی جهادی اقشارمختلف، اردوی جهادی پزشکان، اردوی جهادی طلاب و...

هرچند اردوی جهادی در عرصه های مختلف (علمی، بهداشت و درمان، عمرانی، فرهنگی، پژوهشی، دامپروری و کشاورزی، خدمت رسانی، مطالبه گری و...) تعاریف متفاوتی دارد، ولی در اطلاق اردوی جهادی می توان یک تعریف را مشخص تر از بقیه بیان کرد. درنتیجه در تعریف اردوی جهادی بهتر است اول این سوال را بپرسیم که اردوی جهادی چه چیزی نیست؟

بر این اساس باید گفت:

- اردوی جهادی عادت شیرینی که هر چند وقت یکبار اتفاق می افتد، نیست.

- اردوی جهادی سرگرمی تازه ای که به سرگرمی هایتان اضافه شده باشد، نیست.

- اردوی جهادی سرگرمی تازه ای در امتداد پاره ای از بیهودگی های زندگی نیست.

درواقع اردوی جهادی ذکری است که مجاهد بودن را در دل یادآوری می کند و به عبارت دیگری اردوی جهادی را باید این گونه تعریف کرد: یک حرکت دسته جمعی که در آن افراد با توجه به موقعیت کاری یا علمی که درجامعه دارند برخی برنامه های اصلاحی را طی یک برنامه غالبا کوتاه مدت و البته بدون انگیزه مالی به اجرا درمی آورند.

داوطلبانه بودن حضور در این اردوها نکته ای است که باید مورد توجه قرار بگیرد. نکته مهم این که با حضور در مناطق محروم در اردوهای جهادی و لمس محرومیت ها از نزدیک، نگاه جهادگران به دنیا و نعمت های موجود در آن عوض می شود. به این ترتیب از انحصارطلبی خود بیرون آمده و با وجدانی بیدارتر به زندگی ادامه می دهند. از سوی دیگر، قدر نعمت های در دسترس خود را بیشتر می فهمند و مسئولیت پذیری شان محک بیشتری می خورد.