آرشیو یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷، شماره ۳۱۴۶
روزنامه فردا
۱۶
همین حوالی

مشکل ساختاری، دلیل فروشگاه شدن نمایشگاه کتاب

محسن تایب ( مدیر انتشارات پیدایش)

عاملی که باعث می شود نمایشگاه های بین المللی ایران به خصوص در حوزه کتاب، بیشتر جنبه فروشگاهی داشته باشند تا نمایشگاهی، وجود اشکالات ساختاری است.

یکی از این اشکالات ساختاری، تناسب نداشتن نسبت ناشر به کتاب فروش است. چیزی حدود 13 هزار مجوز نشر در دست ناشران است، در حالی که هزار کتاب فروشی تاثیرگذار برای عرضه این کتاب ها در کشور وجود ندارد. سیستم پخش ما سیستم وابسته به ویترین کتاب فروشی هاست و زمانی که تعداد کتاب فروشی در اقلیت است، پخش نیز نمی تواند به درستی عمل کند و به تبع سالی یک بار در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است که ناشر می تواند آثارش را

عرضه کند.

در اینجا یک بحث، اقتصادی و بحث دیگر، رویارویی با مخاطب است. ناشر در نمایشگاه است که متوجه می شود آیا موفق شده سلیقه مخاطب را در انتخاب موضوع و گرافیک و بخش بصری اثر به دست آورد یا خیر.

در ایران این تعداد کتاب فروشی که توانایی عرضه این تعداد کتاب را داشته باشد، وجود ندارد و این نیاز عرضه و تقاضا به نمایشگاه بین المللی منتقل می شود. از لحاظ اقتصادی نیز چه بسا 20 تا 30 درصد فروش برخی انتشارات در همین نمایشگاه اتفاق می افتد. در این صورت، مجالی برای نمایش بدون فروش کتاب باقی نمی ماند. دوستان مخالف فروش کتاب، نمایشگاه تهران را با نمایشگاه های بین المللی مانند فرانکفورت و بولونیا مقایسه می کنند که این مقایسه از اساس اشتباه است. به این دلیل که سیستم توزیع و عرضه کتاب در این کشورها مانند ایران نیست و ناشر را دچار درماندگی نمی کند.

زمانی که این تعداد کتاب فروشی و ویترین کتاب در کشور وجود ندارد، لاجرم نمایشگاه بین المللی به جایی تبدیل می شود که هم اقتصادش برای ناشر مهم است و هم ارتباط و بازخوردی که ناشر از مردم می گیرد. پس تناسب نداشتن بین تولید کتاب و محلی برای عرضه آن در ایران (که البته در حوزه کتاب کودک این محرومیت بسیار بیشتر است)، باعث استقبال مردم و ناشران از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می شود.