تقربیا یک سال پیش بود که سپنتا نیکنام، منتخب مردم در انتخابات شورای شهر یزد، از حضور در شورا محروم شد؛ به خاطر زرتشتی بودن. آن هم در سرزمینی که برای قرن ها گروه های مختلف انسانی از دین های متفاوت در کنار هم زندگی کرده بودند و حیات فرهنگی متکثر و پویایی را ساخته بودند؛ اما داستان نیکنام ادامه یافت. چیزی شبیه به قضیه آلفرد دریفوس؛ افسری یهودی که در 1894 به جرم خیانت به فرانسه و کمک به آلمان دستگیر و محاکمه شد. جامعه مدنی فرانسه در برابر این حکم ایستاد؛ حکمی که فاقد مستندات بود. داستان اعتراضات به این حکم و محاکمه های مختلف برای نزدیک به 12 سال حیات فرانسوی ها را متاثر کرد. چخوف که در آن زمان در فرانسه به سر می برد، در نامه ای به دوستش نوشت «اینجا و در فرانسه همه دارند درباره دریفوس سخن می گویند». مسئله فقط یک شخص نبود، مسئله دفاع از جمهوری بود و دفاع از برابری. باید از دریفوس و از حقیقت دفاع می شد. زولا همان زمان نوشت که «حقیقت اکنون به حرکت درآمده است و هیچ چیز جلوی آن را نخواهد گرفت». فقط در 1906 بود که پس از محاکمات فراوان دریفوس از همه اتهامات مبرا شد؛ اما جامعه مدنی فرانسه و روشنفکران آن قدر تاب آوردند که نبردی 12 ساله را با پوشانندگان حقیقت ادامه دهند. قضیه سپنتا نیکنام هم برای همه کسانی که در این یک سال تلاش و مبارزه کردند، چیزی بود از این دست. مسئله فقط شخص او نبود. مسئله جلوگیری از نهادینه شدن رویه های غلطی بود که کشور را بیش از پیش در مغاک تفرقه و خاص گرایی می برد. این قضیه آزمونی هم برای جامعه مدنی ما بود که اگر ثابت قدم بماند، می تواند اراده اش را به سرسخت ترین گروه ها هم تحمیل کند. دیگر اینکه قضیه نیکنام و رای بیش از دو سوم اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام نشان داد که در تمام این سال ها، با وجود تمام تندروی ها، گفتمانی اشاعه یافته که حتی بسیاری از تصمیم گیران سرسخت را وادار می کند دست ها را به علامت آری گفتن به برابری، به حقیقت و به عضویت اقلیت ها بالا ببرند؛ و این یک پیروزی بزرگ در روزهایی سخت و تلخ است.