آرشیو پنجشنبه ۱۱ امرداد ۱۳۹۷، شماره ۵۱۶۸
رسانه: بین الملل
۸
تحلیل

اهمیت فلسطین برای جنوب شرق آسیا

دکتر دینا یولیانتی

در 19 ژوئیه (28 تیر)، کنست (پارلمان) رژیم صهیونیستی قانونی را به تصویب رساند که بر اساس آن سرتاسر سرزمین های اشغالی را به کشوری فقط برای یهودیان اطلاق و تبدیل می کند؛ با تصویب این قانون نقاب از چهره واقعی اسرائیل در حوزه دموکراسی برداشته شد چرا که تاکنون این رژیم داعیه «دموکراسی ترین کشور در خاور میانه» را سر می داد، اما اکنون و با تصویب قانون کشور یهود حقوق مردم عرب ساکن در سرزمین های اشغالی که قبل از این نیز با تبعیض شدید مواجه بوده اند، بیش از پیش مورد بی مهری قرار می گیردتصویب جنجالی این قانون اما با سکوت تامل برانگیز کشور های جهان عرب مواجه شد، در حالی که صدای مخالفت از جنوب شرق آسیا بلند شد. رتنا مرسودی (Retno Marsudi)، وزیر امور خارجه اندونزی، بشدت این قانون را به باد انتقاد گرفت. به گفته او، این قانون حقوق اعراب فلسطینی در اسرائیل را زیر پا گذاشته و باعث پیچیده تر شدن حل منازعه تاریخی کشور فلسطین خواهد شد که نزدیک شدن به راه حل آن را تهدید و دشوار تر می کند.

اساسا مساله فلسطین دارای جایگاهی خاص و حائز اهمیت در سیاست خارجی اندونزی است. رئیس جمهور این کشور در 11 می 2018 انتقال سفارت آمریکا به قدس را محکوم کرد. جوکو ویدودو در این رابطه با اظهار نظری تاریخی گفت: ما همراه مردم اندونزی دوش به دوش مردم فلسطین مبارزه خواهیم کرد و در همه عرصه های دیپلماتیک خود همراه فلسطینیان باقی خواهیم ماند.

حمایت ملت اندونزی از فلسطین به دوره های دور و حتی پیش از استقلال اندونزی بر می گردد؛ اندونزی استقلال خود از استعمار هلند را در 17 آگوست 1945 اعلام کرد، اما در سال 1938 روحانیونی که در نهضه العلماء (بزرگ ترین جمعیت دینی - سیاسی اندونزی) عضویت داشتند، کمک های مالی را برای فلسطین جمع آوری می کردند. پس از اعلام استقلال اندونزی در 1945، دولت سوکارنو دست خود را برای به دست آوردن حمایت کشور های خاورمیانه از استقلال کشورش، به سمت این کشور ها دراز کرد و با حمایت دو نفر از علمای پیشرو آن دوران مواجه شد.

در همین حال و زمانی که دولت نوپای اندونزی بشدت به حمایت دیگر دولت ها برای تضمین استقلال خود نیاز مند بود، هیاتی در سال 1950 از سوی اسرائیل اعلام کرد که قصد سفر به اندونزی را دارد، اما این تلاش ها با دست رد دولت اندونزی مواجه شد. اولین رئیس جمهور اندونزی سوکارنو در اظهارات به یاد ماندنی اش گفته بود: تا زمانی که استقلال ملت فلسطین به مردم آن واگذار نشود، ملت اندونزی همچنان با استعمارگری اسرائیل مبارزه می کند.

پس از این که در 16 نوامبر 1988 شورای ملی فلسطین استقلال این کشور را در الجیر، الجزایر اعلام نمود، گرچه در واقع اغلب سرزمین فلسطین هنوز تحت اشغال رژیم صهیونیستی بود، اما این اقدام حرکتی در راستای انجام یک مبارزه دیپلماتیک برای رهایی از دست اشغالگری محسوب می شد. لذا در پی آن، دولت اندونزی فلسطین را به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک در سطح سفارت را آغاز کرد. فلسطین در سال 1989 سفارت خود را در جاکارتا گشایش نمود و از سوی دیگر، اندونزی هرگز روابط دیپلماتیکی با رژیم اشغالگر اسرائیل برقرار نکرد.

در 6 دسامبر 2017 دونالد ترامپ قدس را پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و تصمیم گرفت که سفارت آمریکا را از تل آویو به قدس منتقل نماید، یک روز پس از این اقدام یک جانبه، رئیس جمهور اندونزی برای حضور در کنفرانس سازمان همکاری کشورهای اسلامی جهت محکومیت تصمیم واشنگتن به ترکیه سفر کرد. حمایت های پایدار اندونزی از فلسطین همچنان در دستور کار این کشور است، گرچه ترامپ تهدید کرد کشورهایی را که با تصمیمش درباره قدس مخالفند تنبیه خواهد کرد و نیز متاسفانه اندونزی هنوز وابستگی های سیاسی و اقتصادی زیادی به آمریکا دارد، اما این تهدید تاثیری روی موضع اندونزی نداشته و سیاستمداران را نترسانده است.

رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه اندونزی (ICMES)