ما در حوزه علمیه در نحوه تتبع، مطالعه و تحقیق تا حدودی دچار افراط و تفریط هستیم و البته انعکاس بیرونی این قضیه نیز به لحاظ عملی محسوس است. مقصود از افراط و تفریط در حوزه ها و محورهایی است که طلبه ها مطالعه می کنند. گاهی بعضی از طلاب و فضلا فقط به مطالعات فقه و اصول می پردازند. به گفته شهید مطهری، این مطالعات عموما جنبه تقلیدی دارد نه جنبه نوآوری و نواندیشی که این خود آفتی است. البته دانشگاه ها نیز به این آفت مبتلا هستند، اما از حوزه ها کمتر انتظار مطالعات تقلیدی می رود. زیرا معمولا از قدیم، تولید اندیشه های نو در دانش های اسلامی متعلق به حوزه ها بوده است.