دکتر محرز: بیمارانی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند همچون بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی که پیوند عضو شده اند یا افراد بالای 65 سال مبتلا به دیابت باید واکسن های مختلفی همچون واکسن آنفلوآنزا به صورت سالیانه تزریق کنند

چند روز پیش خبری با عنوان «کتاب دستورالعمل واکسیناسیون بالغین رونمایی می شود»، نظرم را جلب کرد. گویا قرار است این کتاب به صورت رایگان در اختیار همه پزشکان و متخصصان قرار بگیرد تا علاوه بر این که راهنمای کار آنها باشد، آگاهی پزشکان را نسبت به ضرورت تزریق این واکسن ها ارتقا دهد.

برنامه واکسیناسیون سال هاست که با هدف پیشگیری از بیماری های مختلف به صورت وسیع و رایگان در کشور برای کودکان انجام می گیرد . حتی در برخی مناطق و روستاها پوشش واکسیناسیون کودکان به بالای 95 درصد هم می رسد و این برنامه ها طبق الگوی وزارت بهداشت صورت می گیرد.

اما تا کنون برای بزرگسالان برنامه منظم و منسجمی در ارتباط با واکسیناسیون نداشته ایم . در حالی که این مساله روز به روز ضرورت بیشتری داشته و از طرفی برخی واکسن هایی که در کودکی تزریق شده، ضروری است که دوباره برای یادآوری در بزرگسالی تزریق و تکرار شود.

تقریبا برای تمام بزرگسالان، تزریق برخی واکسن ها همانند دوره کودکی ضروری است، اما شاید برای تعداد کمتری از آنان نیاز به تجویز انواع واکسن وجود داشته باشد. اما بی شک در بالغین در گروه های خاص مانند افراد مسن، زنان باردار، افراد تحت شیمی درمانی یا بیماران با مشکلات قلبی یا ریوی این تاکید دو چندان است.

به بیان دیگر برای بیمارانی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند همچون بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی که پیوند عضو شده اند، همچنین در افراد بالای 65 سال و بیماران گرفتار مشکلات مزمن مانند دیابت لازم است واکسن های مختلفی همچون واکسن آنفلوآنزا به صورت سالانه تزریق شود .

واکسن پنوموکوک (سینه پهلو )، تکرار واکسن کزاز، دیفتری و سیاه سرفه، واکسن مننژیت، واکسن زونا، هپاتیتB و برخی از واکسن ها برای پیشگیری از اسهال از جمله واکسن هایی است که برای بالغین توصیه می شوند که متاسفانه برنامه خاص و منسجمی در این زمینه ارائه نشده است.

واکسن هایی که به صورت اساسی در بالغین بیشتر مورد تاکید هستند شامل آنفلوآنزا، کزاز، هاری، پونوموکوک و هپاتیت B می شوند . در حال حاضر برای پیشگیری از عفونت اچ آی وی ( ایدز) نیز تاکید به پرهیز از رفتارهای پر خطر می شود و واکسن مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.

بر این اساس توصیه می شود بزرگسالانی که به دلایلی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند، سالانه در ابتدای فصل سرما، یک دوز واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند.

همچنین دریافت یک دوز واکسن TDAP (کزاز، دیفتری، سیاه سرفه) و تقویت کننده Td (کزاز و دیفتری)، هر ده سال برای جلوگیری از این بیماری ها توصیه می شود.

افرادی که بیش از 65 سال دارند، سیگاری هستند، آسم دارند یا ضعف سیستم ایمنی دارند، باید واکسن پونوموک دریافت کنند.

تزریق واکسن سرخجه نیز پیش از اقدام به بارداری توصیه می شود.

واکسن آبله مرغان و همین طور واکسن زونا جز واکسن های مهمی هستند که در بزرگسالان و بخصوص در بعضی گروه های خاص بالغین مورد تاکید هستند. بزرگسالان مبتلا به آبله مرغان در معرض خطر بالاتری از عوارض این بیماری هستند. به عنوان مثال ابتلا به آبله مرغان ممکن است در زنان باردار شدیدتر باشد و نیاز به مراقبت های اورژانس پزشکی داشته باشد. از آنجا که آبله مرغان در بزرگسالی، افراد را در معرض خطر زونا قرار می دهد، تزریق واکسن آبله مرغان می تواند در برابر زونا نیز ایمنی ایجاد کند.

همچنین تزریق واکسن هایی مانند واکسن اچ.پی.وی (زگیل تناسلی)، واکسن کزاز و آنفلوآنزا جزو واکسن هایی هستند که با توجه به شرایط و سن در هردو گروه زن و مرد در سنین و دوره های خاص توصیه شده اند. تزریق این واکسن برای دختران و پسران طی 9 تا 26سالگی می تواند صورت بگیرد.

سازمان پیشگیری از بیماری ها همچنین توصیه می کند افراد پیش از سفر به برخی کشورها واکسن هایی را دریافت کنند. انجام این واکسیناسیون ها باید چهار تا شش هفته قبل از رفتن به سفر صورت بگیرد.