آرشیو یکشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۷، شماره ۴۲۳۴
صفحه اول
۱
سرمقاله

پیام های یک سفر مهم

حسن دانایی فر

آقای برهم صالح، رییس جمهور عراق روز گذشته برای اولین بار به تهران آمد تا با آقای روحانی رییس جمهور کشورمان دیدار و گفت وگو کند. این سفر در حالی صورت گرفت که فشارهای فراوانی روی عراق برای اجرای تحریم های امریکا علیه ایران وجود داشت. طبیعتا این سفر پیام خاص خودش را دارد که مهم ترین آن اعمال تحریم های ظالمانه است و این پیام را به طور خودکار القا خواهد کرد که جمهوری عراق شرایطی که وجود دارد را تشخیص می دهد و…

برای ایران و همسایه شرقی خود اهمیت و جایگاه بسیار بسیار مهمی قایل است که می تواند در شرایط کنونی روابط خوبی را با جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. البته فشارهای امریکا بر دولتمردان عراقی بسیار زیاد است اما تجربه مدیران عراقی باعث شده است که اهمیت و جایگاهی راکه روابط جمهوری اسلامی برای این کشور دارد بیشتر درک کنند و به آن کاملا واقف شوند و به دنبال آن باشند که بتوانند یک تصمیم گیری مستقلی را از خود نشان دهند و تحت فشار امریکایی ها تصمیماتی را اتخاذ نکنند که منجر به تاثیرات منفی در روابط میان دو کشور بگذارد. پیام اصلی آقای برهم صالح در این سفر همین موضوعی است که اشاره شد. جلسات در جوی کاملا صمیمی و دوستانه برگزار شد و نشانه هایی از همکاری هایی بین طرفین در این جلسات حکمفرما بود.

در این بین برخی افراد مطرح می کردند که با توجه به جایگاه تشریفاتی رییس جمهور عراق با توجه به شرایط باید فردی مانند نخست وزیر به تهران سفر می کرد، اما در پاسخ به این موضوع باید گفت که این سفر به آن معنا نیست که نخست وزیر به تهران سفر نخواهد کرد. سفرهای رییس جمهور معنای خاص خود را دارد و سفر نخست وزیر نیز معنای خاص خود را رییس جمهور برنامه های خود را دارد و نخست وزیر نیز برنامه های خاص خود را و هر کدام در زمان مناسب انجام می شود و تقریبا می توان گفت سفرهای دوره ای که رییس جمهور عراق آغاز کردو یکی از آنها سفر به جمهوری اسلامی ایران بوده است، ایشان به سایرکشورهای دیگر منطقه نیز سفر خواهد کرد تا پیام توسعه روابط با سایر کشورهای منطقه را ارسال کند. جمهوری اسلامی جایگاه خاصی را برای عراق در تاثیرگذاری بر پرونده های مهم منطقه ای در آینده مدنظر قرار داده است. اما اینکه آقای نخست وزیر به ایران سفر خواهد کرد، قطعا این کار صورت خواهد گرفت. سفر فعلی به معنای پرکردن جای سفر دیگری نیست که بخواهیم تحلیلی در این خصوص ببینیم که چرا رییس جمهور به تهران سفر کرده است، از همین رو قطعا باید منتظر سفر آقای نخست وزیر نیز به تهران باشیم.

از طرفی دیگر طی چند وقت اخیر فشارهایی از سمت امریکا به دولت مرکزی عراق برای اجرایی کردن تحریم های این کشور علیه ایران اعمال شده است و هیات هایی را هم به بغداد و هم به اقلیم کردستان عراق اعزام کرد. هر چند در این دوره امریکایی ها فشار زیادی را به عراق وارد می کنند ولی عملا روابط میان تهران- بغداد تاکنون روند عادی و کلاسیک خود را طی می کند. در مرزهای میان دو کشور مشکلی نیست و کارها به خوبی انجام می شود، امریکایی ها نیز فشار خود را وارد می کنند و این خصلت دشمن است که دشمنی کند. اما یک توقع وجود دارد که دوستان ما نیز دوستی کنند. اکنون هیچ مساله ای وجود ندارد. تجارت و روابط به مانند گذشته ادامه دارد. طی هفت ماهه اخیر بیشترین صادرات ایران مربوط به عراق بوده است. در 6 ماه گذشته نیز عراق در جایگاه اول میزبانی کالاهای صادراتی ایران بوده است و در مجموع بیش از 21 درصد از صادرات ایران را به خود اختصاص داده است. پیش بینی ها نیز این گونه است که این روند ادامه پیدا کند و خللی در آن وارد نشود.

در خصوص اینکه امریکایی ها نیز 45 روز به عراقی ها فرصت دادند تا گاز طبیعی و انرژی خود را از جای دیگری جز ایران تامین کنند نیز باید گفت که این بحث به لحاظ ژورنالیستی و فنی بسیار متفاوت است. اصلا باید این سوال مطرح شود که از لحاظ فنی کسی می تواند برای این موضوع زمان بندی داشته باشد؟ اینها حرف هایی است که از سمت امریکایی ها مطرح می شود. پیش از این بسیاری فکر می کردند روز چهارم نوامبر مرزهای ایران و عراق تعطیل می شود. اما به نظر می رسد برخی اطلاعات شان مبتنی بر داده هایی ناقص است که بر مبنای همان نیز تحلیل ارایه می دهند اما در واقعیت موضوع دیگری است. هر چند که باید در این زمینه افراد فنی و صاحب نظر دیدگاه خود را ارایه دهند اما در بحث های انرژی گاز و برق به این سادگی نیست که شما بتوانید آن را جایگزین کنید. این موضوع هزینه بر و زمان خود را نیاز دارد. در عالم امکان چیزی غیرممکن نیست، اما مهم هزینه های چنین اقدامی است که برآیند آن را غیراقتصادی می کند. از همین رو باید گفت با وجود فشارها، روند سیاسی و اقتصادی در روابط ایران و عراق ادامه پیدا خواهد کرد.