صدیقه خوانساری از اصفهان: دخترم که دارای سه فرزند است به دلیل بیماری فوت کرده است. از آنجایی که اخلاق دامادمان بد است می خواستم بدانم من و همسرم به عنوان پدر و مادر دختر مرحومم می توانیم مهریه اش را اجرا بگذاریم یا خیر؟ و این مهریه به ما تعلق می گیرد یا فرزندان دخترم؟

باید توجه داشته باشید که دین ناشی از مهریه از جمله دیون ممتاز است و مهریه زن پس از فوت قابل بررسی است. اگر زن در دوران زندگی مهریه خود را نگرفته و نبخشیده باشد، مهریه مانند دیگر حقوق مالی به ارث می رسد و با فوت زوجه حق مطالبه مهریه مانند هر حق مالی دیگر به وراث منتقل خواهد شد. از همین روی وراث زوجه می توانند بعد از فوت زوجه به قائم مقامی از وی مهریه زوجه متوفی را از زوج مطالبه کنند.

میرزایی از بومهن: سه ماه قبل شوهر خواهرم فوت شد. حالا که برای دریافت ارثیه شوهر مرحومش اقدام کرده متوجه شده که شوهرش سه سال پیش تمام اموالش را به فرزندان همسر اولش واگذار کرده است. این در حالی است که خواهرم از این مرد هیچ فرزندی ندارد. حال سوال دارم با وجود اینکه خواهرم همسر عقدی آن مرد بوده از او ارث می برد یا خیر و از چه راهی می تواند برای دریافت آن اقدام کند.

متوجه منظورتان در آنجایی که اعلام داشتید همسر عقدی بوده اند نشدم اما اگر منظورتان ازدواج موقت است که باید بگویم شرط اصلی برای ارث بردن زن از همسرش وجود زوجیت دائمی بین آنها است. چرا که از مفهوم ماده 940 قانون مدنی که قید زوجیت دائمی را ذکر کرده می توان چنین فهمید که در نکاح منقطع (متعه) هیچ ارثی برای زن راه ندارد؛ اما اگر همسر دائمی آن مرد بوده باشند باید بدانید که ارث زن از متوفی از حقوق مالی و اقتصادی است و ماده 681 قانون مدنی موجبات ارث زن از متوفی را بیان کرده است و باز در آنجایی که اعلام داشتید واگذار کرده است یعنی در اختیار آنها قرار داده است؟ یا سند را به نام، انتقال زده است یا همچنان که اموالشان در اختیار فرزندان سابق است وصیت کرده است؛ اگر به صورت وصیت باشد قانون براساس ماده 843 به موصی (وصیت کننده) اجازه داده است که فقط تا ثلث اموال را وصیت کند و اگر وصیت بیش از این مقدار باشد ورثه باید اجازه دهند در غیر این صورت از مورد وصیت تا مقدار ثلث حذف می شود. اگر سند مالکیت انتقال داده است که به موجب قانون در زمان حیات این اختیار را داشته است.

صابری از بومهن: برادر مجردم 30 سال بیمه تامین اجتماعی را پرداخت کرد و چندی پیش به علت بیماری فوت کرد. حال می خواهم بدانم که می توانم از بازنشستگی برادرم استفاده کنم یا خیر؟

پرداخت مستمری بازماندگان یکی از خدمات سازمان تامین اجتماعی است که در صورت فوت بیمه شده به بازماندگان پرداخت می شود اما نه هربازمانده ای با توجه به ماده 81 قانون تامین اجتماعی مستمری بگیران واجد شرایط تنها عیال دائم بیمه شده متوفی، شوهر بیمه شده زن متوفی بنا به شرایطی، فرزند ذکور متوفی؛ به موجب مفاد بند (2) ماده 81 - فرزند اناث متوفی در صورتی که فاقد شغل و شوهر باشد، فرزند خوانده؛ پدر و مادر متوفی آنهم با شرایطی با توجه به مفاد قانون و ذکر صریح و دقیق آن، استفاده از بازنشستگی برادر برای خواهر و برادر متوفی در قوانین سازمان تامین اجتماعی نیست.

خوانندگان گرامی می توانند پرسش های حقوقی خود را با شماره تلفن : 84711215 و یا ایمیل : iranghazaei@yahoo.com مطرح کنند.