از جمله کارهای مهم بسیار تاثیرگذار احمد اشرف در زمینه نقد تاریخ نویسی، نقد روایت تک خطی روسی و ترجمه مقاله ای است که بر دست نوشته های مارکس درخصوص شیوه تولید آسیایی نوشته بود. اهمیت این دست نوشته های مارکس، عدم وفاداری مارکس به آن روایت نخستین از شیوه تولید آسیایی (آب سالار) و توجه او به رابطه شهر و روستا در شرق است.

با توجه به این جایگاه آغازگری و تلاش های مهم، احمد اشرف را می توان در مقام پدر جامعه شناسی تاریخی ایران و آغازگر جامعه شناسی تاریخی در ایران معرفی کرد. به جای یک احمد اشرف باید از چندین احمد اشرف سخن گفت؛ زیرا تحول با معنایی در کارهای او درخصوص تاریخ ایران می توان یافت.