آرشیو پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۷، شماره ۴۲۵۵
جلد دوم
۷
نگاه

رسم خوشایند تبادل فرهنگی

امیر مهنا

رویکرد خودجوش تازه برخی از ناشران در دیگر کشورها پیرامون توجه به ادبیات معاصر ایران، نشان دهنده این واقعیت مهم است که شعر و داستان ما از این پس قرار نیست در پستوی گمنامی باقی بماند. با نگاهی گذرا به وضعیت ترجمه آثار ایرانی در سال های اخیر به بسیاری از زبان های زنده دنیا درمی یابیم که ایجاد روزنه هایی برای جهانی شدن نه به کوشش هایی از جنس باندبازی های مرسوم نیاز دارد و نه به گزینش های سفارشی خارج از قاعده و اصول بلکه به جوششی اصیل از جنس ادبیات نیاز دارد که شالوده بنای هر حرکت دیگر برای حضور ما در جهان ادبی است. رونق پیدا کردن سفرهای فرهنگی خارجی از یک طرف و آشنایی نویسندگان و شاعران ما با نویسندگان دیگر کشورها و تبادلات فرهنگی دو سویه حالا دیگر به رسمی خوشایند تبدیل شده و تعداد اهالی قلمی که در جهان ادبی جایی برای خود دست و پا کرده اند به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرده و هم اکنون شاعران و نویسندگانی داریم که آثارشان به چندین زبان دنیا ترجمه شده و مورد توجه قرار گرفته است. نکته قابل توجهی که باید در رابطه با ترجمه آثار ادبی ما اشاره کرد این است که گزینش و ترجمه آثار بیشتر شامل نویسندگان و شاعرانی شده که در خلوت خود دست به خلق اثر زده اند. یعنی اینکه بر خلاف گذشته ای نه چندان دور، سایه هیچ واسطه ای برای سفارش ترجمه این یا آن اثر بر این حرکت فرهنگی سنگینی نمی کند بلکه آنچه که حرف اول را می زند، قدرت و وضعیت اثر ترجمه شده است. نکته خوشحال کننده دیگر این است که هم اکنون با نسلی از نویسندگان و شاعران مستقل مواجه هستیم که با تکیه بر توانایی های خود راه و رسم نوشتن و سرودن را فراگرفته و در خلال این نوشتن ها و سرودن ها، هیچ هدفی به جز اعتلای ادبیات کشور و رساندن صدای ما به اقصا نقاط جهان ندارند. این نسل در قالب قلم به دنبال راهی جهت ایجاد ارتباط فرهنگی با دیگر زبان هاست و توجه دیگر زبان ها به این خواست فرهنگی نیز تاکنون توجهی از سر حسن نیت و علاقه متقابل بوده است.