در آستانه انقلاب شمار طبقه متوسط حقوق بگیر بیش از 700هزار نفر بود- حدود 9 درصد جمعیت فعال کشور- این گروه در برگیرنده 304هزار کارمند دولتی وزارتخانه های همواره درحال گسترش، حدود 200هزار نفر آموزگار و مدیران مدارس و بیش از 60هزار مدیر، مهندس و کارشناس بود.

جمعیت این طبقه به بیش از یک میلیون نفر می رسید که دانشجویان و اشخاصی بلندپرواز از این دست را نیز دربر می گرفت. در گذشته، اصطلاح روشنفکر مترادف با طبقه متوسط حقوق بگیر بود اما با گسترش سریع این طبقه، تشخص پیدا کرد و به ویژه برای روشنفکران- نویسندگان، روزنامه نگاران، طبقه هنرمندان و استادان دانشگاه به کار گرفته می شد. روشنفکران همچنان به نقش خود در مقام حاملان ناسیونالیسم و سوسیالیسم ادامه دادند.

.