شلنگ اندازان داشتم از یک تالار باشکوه در موزه ارمیتاژ در سن پترزبورگ عبور می کردم که وزن و کشش دو چشم، دو چشم گیرای آشنا درجا میخکوبم کرد. فیلم «کشتی روسی» سوکوروف را دیده ای؟ همان تالارها. همان نقاشی های پشت به پشت هم داده و دنیای مهیب روبنس و رامبراند و دیگران. اما دو چشم، با برق اعلای نور الهی، آشنا تر از نقاشی، انگار چشمان پدرت باشد و برادرت با سرزنش و تشویق همراهان حامی و همرنج.

نقاشی اثر ال گرکو بود و تصویری از پطروس و پولس قدیس. نقاشی باشکوهی که پیش تر چاپ شده یا به شکل فایل های اینترنتی بارها دیده بودم. در تاریخ آمده پولس معمار بنایی بود که طاق بلندش اکنون در تمام دنیا افراشته شده و دین مسیح، دین پولس هم هست. پطروس اما نفس به نفس مسیح داده بود. مرد ماهیگیر را نخستین پاپ تاریخ مسیحیت می شناسند. مرد پارسایی همواره در گفت وگو با مرشد خود.