کناره گیری داوطلبانه نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور قزاقستان از ریاست جمهوری و مبارزه انتخاباتی ژوئن 2019، فضای سیاسی این جمهوری قدرتمند و ثروتمند آسیای مرکزی را متحول کرده است. روابط جمهوری اسلامی ایران با قزاقستان در بین جمهوری های آسیای مرکزی روابطی مثبت، بالنده و رو به توسعه بوده است. برگزاری نشست های سیاسی منطقه ای و بین المللی از روند آستانه در مسئله سوریه تا مذاکرات هسته ای ایران با قدرت های جهانی در قزاقستان، نشان دهنده اهمیت منطقه ای و بین المللی این جمهوری و درعین حال روابط حسنه این کشور با ایران است.

نخستین انتخابات ریاست جمهوری قزاقستان بدون حضور رئیس جمهور، نورسلطان نظربایف که نخستین رئیس جمهور پس از استقلال تاکنون بوده، فضای سیاسی منحصربه فردی را رقم خواهد زد. این انتخابات که در نهم ژوئن (19 خرداد) با هفت نامزد (که یکی از آنها یک سیاست مدار زن به نام خانم دانیا یسپایوا از حزب آک ژول است) فضای سیاسی پرنشاطی را در این جمهوری ایجاد کرده است. این انتخابات با حضور هزار ناظر بین المللی برگزار خواهد شد و حساسیت منطقه ای و جهانی را به دنبال خواهد داشت. ازاین رو ایجاد فضای باز و پرنشاط و امن برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری کوشش های بایسته ای را پیش روی دولت قرار داده است. قزاقستان یک کشور چندقومی است که بعد از قزاق ها که اکثریت جمعیت کشور را دارند، دومین قومیت مهم آن را روس تباران تشکیل می دهند. کره ای ها، آلمانی ها، ازبک ها، تاجیک ها، اویغور ها و... نیز برادرانه در کنار هم برای آبادانی قزاقستان باهم زندگی می کنند. سطح بالای تساهل و تسامح آنها را در فضایی آکنده از دوستی و محبت به عنوان شهروندان یک کشور قدرتمند و ثروتمند در کنار هم قرار داده است تا دست در دست یکدیگر کشوری آباد و سعادتمند بسازند.

این انتخابات برای جمهوری اسلامی ایران نیز اهمیت ویژه ای دارد. قزاقستان در کنار روسیه از تولیدکنندگان و صادرکنندگان غلات در جهان هستند. برنامه ایران برای ایجاد یک هاب صادرات گندم در کشور با همکاری این دو غول تولیدکننده و صادرکننده گندم، به افزایش جایگاه ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی ایران یاری خواهد رساند. هر دو کشور قزاقستان و روسیه در دریای خزر با ایران همسایه هستند و این همسایگی می تواند هر نوع تهدیدات و تضییقات دولت های خارج از منطقه و کشورهای منطقه علیه ایران را خنثی کند. روسیه و قزاقستان در کنار ایران جزء صادرکنندگان مهم انرژی در جهان هستند. همکاری قزاقستان با ایران در چارچوب سازمان همکاری منطقه ای (اکو) می تواند به توانمندسازی این سازمان منجر شود. قزاقستان از بزرگ ترین دارندگان معادن اورانیوم در جهان است که می تواند در تامین مواد اولیه نیروگاه های هسته ای ایران برای مصارف صلح آمیز صنعتی و علمی مورد استفاده قرار گیرد. ظرفیت های مناسب ایران برای سوآپ نفت دریای خزر به ویژه نفت قزاقستان می تواند منافعی دوجانبه برای هر دو کشور داشته باشد. متنوع سازی مسیرهای صادرات نفت قزاقستان در سیاست خارجی این کشور نقشی کلیدی دارد.

خطوط انتقال نفت قزاقستان به روسیه و چین در دو جهت کاملا متفاوت نشان می دهد که قزاقستان هم خواستار متنوع سازی مسیرهای صادراتی است که با همسایگان خود روابط خوب و مناسبی دارد.

هرچند در سال های قبل مقداری از نفت قزاقستان از طریق بندر امیرآباد به ایران سوآپ می شد، ولی برخی موانع قانونی و حقوقی آن را کند و متوقف کردند.

اکنون با بهبود زیرساخت های بندری ایران در بندر امیرآباد، ایران آماده سوآپ مقدار قابل توجهی از نفت قزاقستان است. ازآنجاکه قزاقستان یک کشور محصور در خشکی است، همکاری و روابط حسنه دو کشور افق های روشنی برای همکاری ترسیم می کند.

ایران و قزاقستان در همه زمینه های همکاری های دوجانبه و چندجانبه از نظر زیرساخت های حقوقی و قانونی آمادگی کامل دارند و این روابط را برقرار کرده اند. روابط فی مابین بسیار حسنه و در حد پذیرفتنی ای است. ایران فضای همکاری های اقتصادی مناسبی برای جمهوری قزاقستان فراهم کرده است.

اتصال راه آهن دو کشور علاوه بر مرز سرخس(از طریق ترکمنستان و راه آهن آسیای مرکزی) از طریق راه آهن شرق دریای خزر نیز از سال 1393 فراهم شده است.

مبادله کالا از طریق کشتی رانی در دریای خزر بین بنادر ایران و بنادر قزاقستان فراهم است؛ هرچند هنوز از همه ظرفیت های آن بهره گرفته نمی شود، ایران علاقه مند است با قزاقستان در چارچوب ابتکار ریاست جمهوری چین در طرح «یک کمربند، یک راه» همکاری نزدیک اقتصادی داشته باشد.

قزاقستان تاکنون موفق به جذب 300 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی شده است. شرکت های ایرانی هم در بخش صنایع و معادن قزاقستان سرمایه گذاری و فعالیت دارند. فضاهای مناسبی برای همکاری دوجانبه و چندجانبه بین ایران و قزاقستان وجود دارد. رئیس جمهور کنونی قزاقستان آقای کاسیم جومارت توکایف قول داده است که این انتخابات کاملا شفاف و با استانداردهای سطح بالای بین المللی برگزار شود و دعوت از ناظران بین المللی نیز برای اثبات همین منظور است.

ناظران اغلب از سازمان های بین المللی و کشورهای خارجی شرکت خواهند داشت. دولت قزاقستان به طور رسمی از انستیتو دموکراسی و حقوق بشر سازمان امنیت و همکاری در اروپا، از سازمان کشورهای مستقل مشترک المنافع و چندین سازمان و نهاد منطقه ای و بین المللی دعوت به عمل آورده است که ناظرانی را به این کشور بفرستند.

کمیسیون مستقل انتخابات نیز در حال آماده سازی زیرساخت های برگزاری انتخاباتی سرنوشت ساز برای کشور است.