در دوره معاصر مساجد به تدریج نقش سیاسی از دست رفته خود را پس از سده ها مجددا بازیافته و تلاش علمای بزرگ دوره قاجاریه خصوصا پس از اعلام فتوای تحریم تنباکو از سوی میرزای شیرزای در دوره ناصرالدین شاه را باید نقطه عطف آن دانست. اوج سیاسی شدن مساجد را باید در تلاش های «آیت الله سید عبدالله طباطبایی» و «آیت الله سید محمد بهبهانی» در ماجرای مشروطیت مشاهده کرد. به گفته منابع این دوره اعم از مخالف و یا موافق، مساجد مرکز بسیاری از حرکت های مردمی و تهییج آنها بوده است؛ در مساجد وعاظ سخنور و پرشور، احساسات مذهبی و ملی مردم را تحریک کرده و شوری شگرف در کشور ایجاد نمودند. صرف نظر از حرکت های بعدی برخی از