در دهه های اخیر، شماری زندگی نامه خودنوشت (اتوبیوگرافی) به قلم نام آوران فرهنگی، علمی و هنری منتشر شده که هر کدام از آنها به نوبه خود، با اقبال کتاب خوانان روبه رو بوده است. تازه ترین آنها «یادها و دیدارها» کتابی است پرکشش، جذاب و خواندنی که به گمان نگارنده این سطور، فراتر از یک زندگی نامه خودنوشت شخصیتی فرهنگی است. در این کتاب، افزون بر خاطرات دلنشین و آموزنده نویسنده ارجمند آن، دکتر ایرج پارسی نژاد، نکته های تازه بسیاری راجع به شرح احوال و خلقیات شماری از شخصیت های نام آور فرهنگی، ادبی، هنری و علمی ایران در دوران معاصر آمده و این یکی از ویژگی های ارزشمند «یادها و دیدارها» است؛ زیرا همان گونه که یک نویسنده انگلیسی، فیلیپ گودالا (Philip Guedalla، 1944-1889) گفته است: «زندگی نامه خودنوشت، وسیله ای بی همتا برای بیان حقیقت درباره دیگران است».* دو دیگر، نثر روان و دلپذیری است که نشان می دهد نویسنده مانند آثار پیشین خود، با دقت و وسواس، به منظور پاسداشت ارکان زبان فارسی، واژه ها را آگاهانه برگزیده است. سومین ویژگی کتاب، رعایت انصاف در داوری ها، بیان صادقانه و گاه بی پرده و شفاف رویدادهایی است که نویسنده، خود از نزدیک نظاره گر آنها بوده است. چهارم، پرهیز از اغراق و افسانه پردازی و خودستایی در بیان ماجراهاست. نکته دیگر آنکه این کتاب ظاهری چشم نواز و پیراسته دارد و تا آنجایی که متن را کاویده ام، از غلط های چاپی در آن اثری نیست و اینها مرهون زحمت ها و حسن سلیقه ناشر و عوامل «نشر نو» بوده است. خلاصه، همه این عوامل سبب شده که اینک بتوانم به عنوان یکی از خوانندگان کتاب که دوستدار فرهنگ و ادب این سرزمین است، با اطمینان بنویسم که از خواندن «یادها و دیدارها» لذت برده ام و خواندن آن را به همه کتاب دوستان پیشنهاد می کنم. در پایان این نوشتار کوتاه، آرزومندم شمار بیشتری از بزرگان عرصه دانش، هنر، فرهنگ و ادب، با نگارش خاطرات و تجربه های ارزنده خود، به غنای خاطره نگاری در ایران بیش از پیش همت گمارند تا نسل جوان و بالنده و آیندگان از ثمره این گنجینه ها بهره مند شوند. «گفتمش پوشیده، خوش تر سر یار/ خود تو در ضمن حکایت گوش دار». (مولانا)

 * Autobiography is an unrivaled vehicle for telling the truth about other people