در گفت و گوی «شرق» با علی مطهری درباره بررسی شرایط کشور پس از پاسخ ایران به اسرائیل مطرح شد
صلاح نیست که شرایط کشور را نابسامان نشان دهیم
من بسیار بعید می دانم که بنیامین نتانیاهو بخواهد حمله متقابلی به ایران داشته باشد یا پاسخ ایران را بدهد.
چون اگر بنیامین نتانیاهو حمله متقابلی به ایران داشته باشد، تنها به گرفتاری و بحران های فعلی خود اضافه کرده است. در حال حاضر اسرائیل و نتانیاهو با مشکلات بسیار زیادی دست به گریبان هستند. به همین دلیل من تصور می کنم که نتانیاهو مجبور است از کنار آن بگذرد و پاسخی به ایران ندهد. به هر حال اسرائیل دو هفته پیش با حمله به سفارت ایران در دمشق یک اشتباه جدی مرتکب شد و باید تاوان آن را می داد؛ اکنون هم که ایران این حمله را انجام داده است، من بعید می دانم که نتانیاهو بخواهد موضوع را بیش از این ادامه بدهد.
اول این را بگویم که واقعا پاسخ ایران به اسرائیل اجتناب ناپذیر بود. همان طورکه گفتم اسرائیل با حمله خود به سفارت ایران در دمشق یک اشتباه بزرگ را مرتکب شد و ما باید جواب این اشتباه را می دادیم. در ضمن مسئله تنها حمله اسرائیل به ساختمان سفارت ایران در سوریه نبود. طی سال های گذشته اسرائیل بارها به راحتی و به آسانی فرماندهان بزرگ و نیروهای نظامی ما را ترور می کرد، بدون آنکه پاسخ قاطعی از ایران دریافت کند. در نتیجه اسرائیل از تکرار و انجام این ترورها آرامش خاطر داشت و این تصور را می کرد که ایران هیچ وقت پاسخ این اقدامات تروریستی را نخواهد داد. درست است که قدری نگرانی در جامعه هست اما نمی شد در برابر اسرائیل منفعل باشیم و همچنان به سکوت خود ادامه دهیم. ما مجبور بودیم در یک جا جواب اسرائیل را بدهیم. واقعا چاره ای نبود.
واقعا چاره ای نبود. چون بعد از ترور فرماندهان بزرگ ما و حمله به ساختمان سفارت ایران در سوریه، سعی شده بود تا ملت ایران تحقیر و غرور ملی ما خدشه دار شود. برای همین لازم بود که پاسخی به اسرائیل داده شود که جامعه ما دوباره احساس غرور کند.
همان طورکه گفتم به نظر من حمله متقابل اسرائیل به ایران که منتفی است. اما التهاب در بازار در این یکی، دو روز اول پس از حمله ایران به اسرائیل هم کاملا طبیعی است. ولی تصور نمی کنم این جهش قیمت و شیب نرخ ها در روزهای آتی ادامه پیدا کند. هرچه از این حمله دورتر شویم، التهابات بازار هم می خوابد و دوباره به فضای آرامش قبل از حمله بازمی گردیم.
باوجود آنچه گفتید، نباید شرایط کشور را بحرانی و نابسامان نشان بدهیم؛ بله شما نکاتی را مطرح کردید که باید به شکل جداگانه به آن پرداخت. درست است در مجلس دوازدهم یک جریان رادیکال روی کار آمده است، اما چهره های معتدل، مستقل و عقل گرا هم به این مجلس راه پیدا کرده اند که یقینا در انتخابات میان دوره ای که روزهای آینده برگزار می شود به این تعداد افزوده خواهد شد. این تعداد می توانند یک فراکسیون اقلیت، ولی فعال را در مجلس تشکیل بدهند که البته این مسئله به مدیریت آنها بستگی دارد؛ یک فراکسیون اقلیت فعال می تواند کارهای مهمی را در مجلس انجام دهد و در بسیاری از تصمیم گیری های مجلس می تواند موثر واقع شود، کما اینکه در بسیاری از جاها هم می تواند مانع از تصویب مصوبات نادرست شود و در کنار آن می تواند با همکاری دیگر فراکسیون ها مصوبات مفیدی را در مجلس به تصویب برساند. به همین دلیل باز تکرار می کنم نباید ناامید بود. درست است که اگر سال گذشته مشارکت مردمی در انتخابات پررنگ تر بود طیف معتدل، میانه رو، مستقل و عقل گرا به شکل پررنگ تری در مجلس دوازدهم حضور پیدا می کرد و به دنبال آن، یک مجلس قوی تر شکل می گرفت. بااین حال همین تعدادی هم که به مجلس دوازدهم راه پیدا کرده اند، واقعا می توانند منشا تحولات و اتفاقات مثبت و خوبی برای جامعه باشند. بنابراین من ناامید نیستم و به صلاح هم نیست که شرایط کشور را بحرانی و نابسامان نشان بدهیم.
نگاه ناامیدانه هیچ کمکی به حل مشکلات کشور نمی کند. ما باید از همه ابزارها برای بهترکردن وضعیت استفاده کنیم. همان طورکه گفتم واقعا می شود با همین تعداد چهره معتدل و عقل گرایی که به مجلس دوازدهم راه پیدا کرده اند و احتمالا پس از انتخابات میان دوره ای تعدادشان هم افزایش پیدا کند، یک فراکسیون اقلیت فعال تشکیل داد که حداقل در مجلس بتوانند از یک سو مانع از مصوبات نادرست شوند که مشکلاتی را برای جامعه به وجود نیاورد و از طرف دیگر طرح هایی را برای بهبود اوضاع ارائه کنند و آن را به تصویب برسانند که قدری از مشکلات کشور حل شود. پس می شود خیلی کارها کرد اما همان گونه که گفتم باید یک مدیریت درست وجود داشته باشد.
اتفاقا این اقلیتی که به مجلس دوازدهم راه پیدا کرده است اگر بتواند یک فراکسیون فعال را شکل دهد که با یک قدرت مدیریتی بالا با دیگر فراکسیون های مجلس ارتباط داشته باشد، می تواند مانع از ادامه سیاست های تورم زای دولت شود، کمااینکه همین اقلیت معتدل می تواند روی موضوعات دیگری مانند رفع تحریم ها در حوزه سیاست خارجی به دولت فشار بیاورد. در همین رابطه من تصورم این است که در شرایط کنونی که شاهد تداوم جنگ غزه هستیم، آمریکا بیش از هر زمان دیگری به ایران نیاز دارد؛ بنابراین کاخ سفید ممکن است رفع تحریم های ایران را به آینده جنگ غزه گره بزند. در نتیجه تهران می تواند از این فرصت نهایت استفاده را ببرد. باید اشاره کرد که اکنون ایران یک بازیگر تاثیرگذار در موضوع فلسطین است و دولت سیزدهم نیز می تواند از این فرصت استفاده کند. اما درخصوص نکته شما یعنی مسئله بحران اقتصادی کشور و تورم، تا زمانی که سیاست خارجی ما درست نشود و روابط متوازنی با کشورهای جهان پیدا نکنیم، اقتصاد کشور به حالت طبیعی بازنمی گردد؛ ممکن است با تغییر مدیریت و بهبود وضعیت مدیریتی قدری شرایط اقتصادی مثبت شود اما هیچ وقت اقتصاد کشور به یک وضعیت باثبات نمی رسد، مگر آنکه سیاست خارجی در ریل تعقل قرار بگیرد. در نتیجه من متصورم که باید یک کار ریشه ای صورت بگیرد که در سایه بهبود روابط خارجی خواهد بود. یعنی با بهبود روابط خارجی و رفع تحریم هاست که می توان امید به تغییر مطلوب در وضعیت اقتصادی و معیشتی داشت.