آرشیو سه‌شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳، شماره ۵۹۸۶
فرهنگ و هنر
۳۲

بازار نشر قاره کهن در چه وضعیتی است؟

رشد شدید کتاب خوانی در آسیا

شایان ربیعی

دنیای اقتصاد : احتمالا کمتر پیش آمده که از حجم و معادلات بازار کتاب جهان آمار یا خبری شنیده باشید، بازاری که به تنهایی بیش از یک سوم از ارزش کل بازار نشر جهان را به خود اختصاص داده و با این حال چندان مورد توجه رسانه ها نبوده است. البته بدیهی است که جمعیت بالای کشورهای پرشمار این قاره کهن علت اصلی بالا بودن ارزش بازار کتاب آن است، اما نکته مهم، روند روبه رشد این بازار در سال های اخیر است. رشد درآمدها از سال 2017، یعنی دو سال پیش از آغاز پاندمی کرونا، شتاب بیشتری به خود گرفته است و طبق پیش یبنی ها این رشد در سال های آینده هم ادامه خواهد داشت.سایت مشهور ایستاتیستا گزارش داده سهم 30درصدی آسیا از بازار کتاب جهان در سال 2024تا سال 2029 به آستانه 40درصد خواهد رسید.

جزئیات ارزش بازار

سال گذشته میلادی درآمد بازار کتاب در سراسر جهان حدود 91میلیارد دلار گزارش شده است، عددی که به خوبی بزرگی این بازار را در مقایسه با دیگر بازارهای فرهنگی و هنری از جمله سینما نشان می دهد. سینما در سال 2023 در سراسر جهان کمتر از 25میلیارد دلار درآمد داشته است؛ یعنی حدود یک چهارم بازار کتاب. این موضوع نشان دهنده بزرگی و غیرقابل رقابت بودن بازار کتاب در میان بازارهای فرهنگی است. اما نکته جالب تر این است که بیش از یک سوم کل بازار کتاب جهان در اختیار و انحصار آسیایی هاست. ناشران و فعالان بازار کتاب آسیا در سال 2023 بیش از 33.4میلیارد دلار ارزش خلق کرده اند. برآوردها نشان می دهد این رقم در سال جاری میلادی با حدود 3درصد افزایش، به 34میلیارد و 300 میلیون دلار برسد. البته در این میان نکته ای عجیب و جالب وجود دارد. ایستاتیستا اعلام کرده شمار کتاب خوانان آسیایی در سال جاری میلادی به آستانه 1.4میلیارد نفر خواهد رسید.

طبق این برآورد ارزش بازار کتاب آسیا تا سال 2029 به 38میلیارد و 100میلیون دلار می رسد و جمعیت کتاب خوانان هم از 1.5میلیارد نفر عبور خواهد کرد. در مقیاس جهانی نیز ارزش بازار به 99میلیارد دلار خواهد رسید و جمعیت کتاب خوانان از 2.5میلیارد نفر عبور خواهد کرد. این یعنی در آسیا بیش از 31درصد از مردم کتاب خوان هستند و در جهان 30 درصد. ایستاتیستا اعلام کرده هر یک نفر کتاب خوان سالانه به طور میانگین 37.7دلار خرج خرید انواع کتاب می کند.

کدام شکل از کتاب؟

کتاب های فیزیکی همچنان پرطرفدارند، هم در جهان، هم در آسیا. با این حال درآمد کتاب های فیزیکی با شیب آرامی کاهشی است. در مقابل کتاب های صوتی و کتاب های الکترونیکی روندی افزایشی و رو به رشد داشته اند. نکته جالب تر اینکه کتاب های صوتی با سرعت و شتاب بیشتری از کتاب های الکترونیکی دارند در دل مخاطبان جا باز می کنند، اتفاقی که باعث می شود کم کم اصطلاح «کتاب شنیدن» جای «کتاب خوانی» را بگیرد. در سال 2017 درآمد کتاب های فیزیکی در آسیا 26.4میلیارد دلار بوده که این شاخص در سال 2023 به 24.5میلیارد دلار رسیده است، یعنی کاهش نزدیک به 10درصدی در 6 سال. از سوی دیگر درآمد کتاب های صوتی و الکترونیکی رشد داشته است. در سال 2017درآمد صوتی ها و الکترونیکی های آسیا به ترتیب 0.9 و 8.1میلیارد دلار بوده که در سال 2023 به 2.1 و 8.9میلیارد دلار رسیده است.

برآوردها نشان می دهد در سال 2029 ارزش بازار کتاب های فیزیکی و الکترونیکی آسیایی نسبتا ثابت خواهد ماند، اما درآمد حاصل از انتشار و فروش کتاب های صوتی بیش از 50درصد رشد خواهد داشت. در مقیاس جهانی نیز رشد کتاب های صوتی بیش از دیگر انواع کتاب ها خواهد بود. کتاب های صوتی که امسال حدود 10میلیارد دلار از ارزش کل بازار را به خود اختصاص داده اند، با رشد80درصدی به 18میلیارد دلار درآمد در سال 2029 خواهند رسید. ارزش کتاب های فیزیکی در بازار جهانی تا سال 2029 ثابت می ماند و جالب اینکه استقبال از کتاب های الکترونیکی کاهش پیدا خواهد کرد و درآمد این بازار را در پنج سال آینده تا 10درصد کم خواهد کرد.