آرشیو پنجشنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۳، شماره ۴۸۱۲
اقتصاد
۴
یادداشت

تورم منفی افغانستان خوب یا بد؟!

حسین روستایی (رایزن بازرگانی سفارت جمهوری اسالمی ایران در افغانستان)

بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان به دلیل کاهش فعالیت های اقتصادی و ادامه تورم منفی خبر داده است. این بانک در گزارش جدید خود نگاشته است تورم سالانه در افغانستان در ژانویه 2024 به منفی 10.2 درصد رسیده است.

در گزارش بانک جهانی آمده است که این تورم ناشی از کاهش ناگهانی بهای مواد غذایی منفی 15.1 درصد و مواد غیرغذایی منفی 4.8 درصد بوده است.

این نوع کاهش زمانی به وجود می آید که کالا در بازار موجود بوده، اما مردم توان خرید آن را نداشته باشند. تورم منفی زنگ خطری برای اقتصاد یک کشور بوده و نتیجه آن سقوط اقتصاد آن کشور خواهد بود.

بانک جهانی در گزارش خود افزوده است در حالی که کاهش بهای مواد شاید در کوتاه مدت برای خانواده هایی که آسیب پذیر هستند، از لحاظ مالی آرام بخش باشد، اما به گفته این بانک، این وضعیت می تواند آسیب بزرگ اقتصادی را به میان آورد.

در گزارش بانک جهانی آمده است تورم منفی در دراز مدت می تواند خرید مصرف کننده را به تاخیر بیندازد، سرمایه گذاری تاجران را کاهش دهد و رشد اقتصادی را متوقف کند. از سوی دیگر برخی از موارد از دید گزارش جدید بانک جهانی مثبت ارزیابی شده است.

به دلیل افزایش صادرات میوه، آجیل و خشکبار صادرات مواد غذایی هفت درصد افزایش داشته است؛ صادرات مواد غذایی به هند در مقایسه با کاهش 18 درصدی صادرات به پاکستان، 22 درصد افزایش یافته است.

طبق این گزارش جمع آوری عواید افغانستان به 189 میلیارد افغانی رسید که به میزان دو درصد از هدف تعیین شده کمتر بوده ، اما در مقایسه با سال مالی قبلی 5،6 درصد افزایش داشته است. این کسری عمدتا به دلیل مالیات مرزی است که با وجود افزایش 22 درصدی واردات، تنها یک درصد افزایش یافته است. طبق این گزارش، بهبود ارزش پول افغانی، کاهش تعرفه ها بر برخی اقلام غذایی و مالیات کمتر بر اقلام تولیدی به این افزایش اندک کمک کرده است.

بانک جهانی به صادرات افغانستان نیز اشاره کرده است که در مقایسه با ژانویه سال گذشته پنج درصد کاهش یافته و به 140.5 میلیون دلار رسیده است؛ درحالی که در سال گذشته این رقم 148.1 میلیون دلار بود.

طبق این گزارش، واردات افغانستان در مقایسه با ژانویه سال گذشته 37 درصد افزایش یافته است؛ درحالی که در ژانویه سال گذشته 600 میلیون دلار بود، اما در ژانویه 2024 به 830 میلیون دلار رسیده و موجب افزایش در کسری موازنه تجاری افغانستان شده است.

بانک جهانی در کل واردات سالانه افغانستان را 5.5 میلیارد دلار برآورد کرده است که به گفته این بانک 3.5 میلیارد دلار کسری موازنه تجاری را نشان می دهد.

در گزارش بانک جهانی به ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی نیز اشاره و افزوده شده ارزش پول افغانی در 18 ماه گذشته به خاطر تزریق حدودا دو میلیارد دلار کمک های جهانی بالا رفته است.

در گزارش بانک جهانی، عواید افغانستان کمتر از میزانی گفته شده که حکومت طالبان تعیین کرده بودند. طبق این گزارش، در 11 ماه سال مالی گذشته یعنی از مارس 2023 تا فوریه 2024 در مجموع 189 میلیارد افغانی جمع آوری شده که دو درصد از هدف تعیین شده کمتر بوده است.

بانک جهانی، خبرگزاری طلوع، اداره ملی احصائیه و معلومات (اداره ملی آمار) افغانستان.