پیکر مطهر حضرت امام خمینی(قدس سره) بامداد پانزدهم خردادماه 1368 برای وداع مردم با ولی امر خود به مصلای تهران منتقل شد و در یک سردخانه شیشه ای در مرکز محوطه مصلا قرار گرفت. میلیون ها نفر از مردم ایران عازم تهران و راهی مصلی شده بودند تا امام خمینی(قدس سره) را وداع گویند.1

صبح سه شنبه شانزدهم خردادماه پیکر امام(قدس سره) برای ادای نماز در جایگاه قرار گرفت و پس از اقامه نماز به امامت آیت الله العظمی گلپایگانی، به بهشت زهرا(سلام الله علیها) منتقل شد. سیل جمعیت عزادار سینه زنان و بر سرزنان و با چشمانی گریان، از نقاط مختلف به طرف بهشت زهرا(سلام الله علیها) حرکت کرد.

خبرگزاری رویترز در توصیف این اجتماع عظیم ملت ایران نوشت: «تمامی مسیر حدفاصل مصلای تهران و بهشت زهرا انباشته از مردم بود. دنیایی از امواج مردم سیاه پوش و پوسترهای بزرگ [امام] خمینی گام به گام به بهشت زهرا نزدیک می شد.»2

تاریخ هرگز این عظمت را به خود ندیده بود. عشق امت به امام خود با رفتنش جوششی دیگر یافته بود. بهشت زهرا(سلام الله علیها)، یعنی همان میعادگاهی که مردم در بهمن 57 به استقبال امام خود رفتند، امروز وعده گاه بدرقه امام بود و این وداع عظیم که بسیار باشکوه تر از آن استقبال بود، شاهدی دیگر بود بر آن وصف تاریخی امام(قدس سره) درباره ملت ایران که فرمود «من با جرئت مدعی هستم که ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول الله(صلی الله علیه وآله) و کوفه و عراق در عهد امیرالمومنین و حسین بن علی(صلوات الله و سلامه علیهما) می باشند.»3

ازدحام جمعیت به قدری بود که ساعت یازده صبح اعلام شد اگر نظم در محوطه بهشت زهرا(سلام الله علیها) برقرار نشود، مراسم تدفین انجام نخواهد شد، اما به هر ترتیب سرانجام ساعت 16:40 روز سه شنبه شانزده خرداد پیکر این ابرمرد تاریخ در دل خاک به ودیعت نهاده شد.4 در کتاب رکوردهای جهانی گینس، از این مراسم که ده میلیون و دویست هزار نفر در آن شرکت کردند، به عنوان بزرگ ترین تشییع جنازه تاریخ جهان یاد شده است.5

صبح چهارشنبه هفده خرداد مراسمی از سوی حضرت آیت الله خامنه ای در دانشگاه تهران برای امام(قدس سره) برگزار شد. آقای هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود درباره این مراسم می نویسد: «برای شرکت در مراسم فاتحه رهبری برای امام به دانشگاه تهران رفتم. جمعیت عظیمی شرکت کرده بودند. بعد از من آیت الله خامنه ای رسیدند. مردم خیلی گرم استقبال کردند و شعار «اطاعت از خامنه ای اطاعت از امام است» جا افتاد. برای اسم ایشان صلوات می فرستادند، اما ایشان به آقای محمدتقی فلسفی که سخنران جلسه بودند، گفتند که دیگر صلوات نفرستند.»6

مردمی که با آن شور تاریخی امام فقید خود را بدرقه کرده بودند، با همان اشتیاق به استقبال خلف صالح او رفتند. از همان روزهای نخست پس از انتخاب آیت الله خامنه ای به رهبری، میلیون ها نفر از مردم در سراسر کشور دست به راهپیمایی های باشکوه زدند، عکس رهبر خود را به دست گرفتند و با سر دادن شعارهایی چون «بیعت با خامنه ای بیعت با امام است»، «اطاعت از خامنه ای اطاعت از امام است»، «خامنه ای حزب الله جانشین روح الله» بر پیروی قاطع از رهبر جدید انقلاب تاکید کرده و با ایشان بیعت کردند. آقای موسوی جزایری نماینده مردم خوزستان در نخستین دور مجلس خبرگان رهبری درباره این فضای عمومی می گوید: «وقتی ما برگشتیم به اهواز، الله اکبر! دسته دسته مردم، گروه گروه [می آمدند]، البته آن مصلا که پر [شد]، چون خب ختم حضرت امام بود، ولی دو تا مطلب مطرح بود؛ یکی تسلیت به مناسبت ارتحال حضرت امام و یکی تبریک [انتخاب آیت الله خامنه ای]... تا چهلم حضرت امام از سرتاسر استان، عشایر عرب، عشایر غیور بختیاری و عشایر متدین و مسلمان عرب و مردم شهری و اینها همین طور گروه گروه - که دیگر ما روز و شب نداشتیم - می آمدند برای اعلام بیعت با ما که ما این بیعتشان را به رهبر معظم انقلاب اعلام بکنیم.».7

علاوه بر راهپیمایی ها و تجمعات عمومی در شهرستان های سراسر کشور برای اعلام بیعت، گروه های منتخبی از استان های مختلف کشور نیز برای دیدار و بیعت با رهبری عازم تهران شدند و ده ها مراسم عمومی بیعت با حضور و سخنرانی آیت الله خامنه ای برگزار شد؛ سخنرانی هایی که سراسر رنگ و بوی امام و اصرار و تاکید بر ادامه راه امام داشت.8

آقای عبدالله محمدی امام جمعه وقت ایلام می گوید: «بعد از رحلت امام و انتخاب آیت الله خامنه ای به رهبری، مردم از سراسر کشور به تهران می رفتند، هم به مرقد امام، که البته هنوز قبه و بارگاهی نداشت و هم به بیت رهبری می شتافتند تا با ایشان بیعت کنند... بعد از چهلم امام بود که ما از ایلام با دفتر ایشان تماس گرفتیم و گفتیم می خواهیم همراه مردم ایلام نزد رهبر انقلاب بیاییم. آنها هم به ما وقت دادند و گفتند تا حدود ششصد نفر می توانند بیایند. از شهرهای مختلف استان جمع شدیم و به تهران رفتیم. ملاقات ما در محوطه ریاست جمهوری بود که آن زمان هنوز حسینیه امام خمینی ساخته نشده بود و بعدها در همان مکانی که ما ملاقات کردیم، همان جا حسینیه امام خمینی(قدس سره) را بنا کردند.»9

آقای محمدعلی صدوقی در مراسم بیعت جمعی از مردم یزد، بابل و کهگیلویه و بویراحمد خطاب به رهبر انقلاب گفت: «همچنان که گوش به فرمان امام عزیز و بزرگوارمان بودیم... جنابعالی که پرورده دست امام امت هستید و ادامه دهنده راه این مرجع بزرگوارمان، همچنان اوامر جنابعالی را به عنوان ولی مسلمین به گوش دل پذیرا هستیم و بدین وسیله بیعت خود را اعلام می کنیم.».10

آقای میرزا مسلم ملکوتی که به همراه مردم دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی برای بیعت به محضر رهبر انقلاب رسیده بود، در سخنان خود رهبری حضرت آیت الله خامنه ای را تداوم رهبری حضرت امام خمینی دانست و گفت: «حضرت آیت الله خامنه ای! این مردم تاریخ ساز آذربایجان که در هر دوره ای از دوران اینها تاریخ ساز بودند، همه اینها با تمام توانشان از رهبریت حضرتعالی بیعت داریم می کنیم، این اشخاص... از طرف همه مردم آذربایجان، خرد و کبار، مرد و زن در این جا به خدمت حضرتعالی مشرف شده اند، اینها با حضرتعالی بیعت دارند می کنند و تا آخرین قطره خونشان از رهبریت حضرتعالی حمایت و دفاع خواهند کرد.».11