در حالی که سهم صاحبان مشاغل و اصناف در تولید ناخالص داخلی کشور20 تا 30 درصد است، سهم آنها در پرداخت مالیات تنها شش درصد است. براساس برنامه های دولت سیزدهم و دستیابی با درآمدهای پایدار، در سه سال اخیر همزمان با کاهش سهم درآمدهای نفتی در تامین بودجه، نقش و سهم مالیات افزایش یافته است اما این به معنای فشار مالیاتی بر مودیان نبوده است، چرا که رشد قابل توجه درآمدهای مالیاتی در دولت سیزدهم از طریق جلوگیری از فرارمالیاتی و شناسایی مودیان جدید محقق شده است.

براساس گزارش سازمان امور مالیاتی کشور، در سال 1402 درآمدهای مالیاتی با تحقق 108 درصدی نسبت به بودجه مصوب همراه شده است. در سال گذشته بالغ بر 805 هزار و 922 میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (حدود472 هزار میلیارد تومان) رشد 71 درصدی و نسبت به بودجه مصوب تحقق 108 درصدی را نشان می دهد.

بنابر این گزارش، از مجموع درآمدهای مالیاتی سال ‏1402، بیش از 484 هزار میلیارد تومان (معادل 60 درصد) از محل مالیات‏‏های مستقیم شامل مالیات بر اشخاص حقوقی با 313 هزار میلیارد تومان، مالیات بر درآمدها با 142 هزار میلیارد تومان و مالیات بر ثروت با 28 هزار میلیارد تومان است.

همچنین در سال 1402، بیش از 321 هزار میلیارد تومان (معادل 40 درصد) از محل مالیات بر کالاها و خدمات وصول شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 81 درصدی و نسبت به بودجه مصوب تحقق 106 درصدی را نشان می دهد. در سال 1402،‏ سهم مالیات مشاغل 6 درصد از کل وصولی در حدود 51 هزار میلیارد تومان و سهم مالیات کارکنان بخش خصوصی و عمومی 10 درصد از کل وصولی، حدود 80 هزار میلیارد تومان است.

براساس اطلاعات سازمان امور مالیاتی کشور سهم اصناف و مشاغل از 750 هزار میلیارد تومان کل مالیات مصوب سال گذشته، فقط 30 هزار میلیارد تومان معادل 4 درصد است. هم اکنون بیش از 50 درصد اصناف و صاحبان مشاغل، مالیاتشان صفر شده و حدود 90 درصد از مالیات این بخش، زیر 20 میلیون تومان محاسبه شده است و به صورت میانگین اصناف، حدود 6 میلیون تومان مالیات پرداخت می کنند.

به طور میانگین مالیات اخذ شده از پزشکان در هر سال 35 میلیون تومان، دفاتر اسناد رسمی حدود 14.5 میلیون تومان، رستوران ها 9 میلیون تومان، طلا و جواهرفروشان 9.9 میلیون تومان، وکلا 8 میلیون تومان، هنرمندان 6 میلیون تومان، مشاوران املاک حدود 10 میلیون تومان و لوازم خانگی 5.9 میلیون تومان است که گویای عدم فشار بر مودیان و اصناف خرد و حرکت به سمت مالیات ستانی عادلانه است.

این ارقام نشان می دهد که فشار نظام مالیاتی بر گردن مشاغل و اصناف نیست، این در حالی است که یک کارمند با حدود 22 تا 23 میلیون تومان حقوق در ماه سالیانه حدود تا 20 میلیون تومان مالیات پرداخت می کنند.در خصوص افزایش درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه 1403، نیزنرخ درآمدهای مالیاتی بویژه در زمینه تولید، نه تنها افزایش نمی یابد، بلکه در دو سال اخیر 7 واحد درصد کاهش یافته و افزایش درآمدهای مالیاتی صرفا به معنای افزایش نرخ مالیات نیست.

ازسوی دیگر با اصلاحات جدید در لایحه بودجه 1403 سقف معافیت مالیاتی اصناف و مشاغل با افزایش 110درصدی از 47میلیون و 500هزار تومان در سال به 100میلیون تومان خواهد رسید.

بدین ترتیب سقف معافیت های مالیاتی کارکنان و کارمندان با افزایش 25درصدی از 10 میلیون تومان در ماه به 12 میلیون تومان و سقف معافیت مالیاتی اصناف و مشاغل نیز با افزایش 110درصدی از 47 میلیون و 500 هزار تومان در سال به 100 میلیون تومان می رسد.همچنین طبق اعلام رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور صاحبان مشاغلی که مجموع فروش خالص کالا و ارائه خدمات آنها در سال 1402 کمتر از 18 میلیارد تومان بوده، می توانند از تسهیلات تبصره ماده 100 قانون مالیات‏های مستقیم استفاده کنند.سید محمدهادی سبحانیان اعلام کرد: در اجرای قانون بودجه سال 1403 کل کشور به منظور تکریم مودیان و اجرای عدالت مالیاتی، تمامی صاحبان مشاغلی که مجموع فروش خالص کالا و ارائه خدمات آنها در سال 1402 حداکثر صد و پنجاه برابر معافیت موضوع ماده (84) قانون مالیات‏های مستقیم یعنی مبلغ 18 میلیارد تومان بوده و فرم مالیات مقطوع برای آنها در درگاه خدمات الکترونیک سازمان بارگذاری می شود مشمول مقررات این تسهیلات هستند.صاحبان مشاغلی که از تبصره ماده 100 قانون مالیات ها استفاده می کنند، از مزایای عدم مراجعه به ادارات و قرار گرفتن در فرایند طولانی تشخیص و رسیدگی، عدم نیاز به نگهداری اسناد و مدارک و دفاتر، امکان تقسیط مالیات در بازه های زمانی بیشتر و عدم نیاز به تکمیل جداول درآمد و هزینه (اظهارنامه) برخوردار می شوند.