فهرست مطالب امید ابرقوئی

مطالعه جنبشهای نوپدید دینی از جمله مسایل پرتکرار در مطالعات اجتماعی امروز محسوب میشود. رشد بالای این گروه ها در شصت سال اخیر، بهخصوص در جوامع غربی، باعث بروز سوالهایی زیادی شده است. برای درک بهتر کارکرد این گروه ها میتوان به بررسی زمینه های شکل گیری و گسترش آنها پرداخت. نوشتار حاضر به همین منظور بعد از معرفی کلی پدیده مورد بحث و تشریح مباحث پیرامونی، به نوعی بررسی تاریخی- تحولی میپردازد تا نشان دهد چگونه در یک فرایند دیالکتیک وار با افول کلیسای کاتولیک (تز) و بحران معنایی ایجاد شده (آنتی تز)، شکل گیری جنبشهای نوپدید دینی (سنتز) به عنوان نوعی کارکرد عمل کرده است. همچنین مسایلی از قبیل مهاجرت، کثرتگرایی فرهنگی و حکومت لیبرال دموکراسی نیز به عنوان عوامل گسترش دهنده این جریانات مورد توجه خواهد بود.

در بررسی هر پدیده اجتماعی از سه عنصر مهم بحث می شود: چیستی، چرایی و چگونگی. در چیستی سخن از تعریف و تحدید پدیده ی مد نظر به میان می آوریم، در چرایی به پیدایش یک پدیده پرداخته می شود و در چگونگی بر نحوه تکاملی متمرکز می شویم. با کنار هم قرار دادن این سه عنصر می توان به کارکرد یک پدیده ی اجتماعی پی برد. هدف نوشتار حاضر آن است تا پدیده جادو را به مثابه یکی از کهن ترین عناصر فرهنگ بشری، از دریچه این سه وجه بررسی و نگاهی کوتاه اما مفید به وجوه کارکردی آن داشته باشد.